30 wrz 2024

Narodowy Park Archeologiczny Tak’alik Ab’aj. Gwatemala 2023

 Pierwotna nazwa teg miejsca mogła brzmieć Kooja,  jest to stanowisko archeologiczne przedhiszpańskiej kultury Majów z wpływami Olmeków w okresie Średniej Preklasy Majów. Znajduje się w gminie El Asintal (Retalhuleu) w południowej Gwatemali. Takalik Abaj było nieprzerwanie okupowane przez prawie dwa tysiące lat. Stanowisko ma jedną z największych koncentracji rzeźb w stylu Olmec poza Zatoką Meksykańską. Miejsce to kwitło kulturowo i ekonomicznie w okresie preklasycznym i klasycznym, od IX wieku p.n.e. do co najmniej IX wieku n.e.. p.n.e. do co najmniej X wieku n.e. i było ważnym ośrodkiem handlowym z Kaminaljuyú i Chocolá. Znaleziska z wykopalisk archeologicznych Takalik Abaj kwalifikują je jako jedno z największych miejsc rzeźbionych zabytków na gwatemalskim wybrzeżu Pacyfiku.

Rdzeń miasta obejmował promień około 6,5 km², gdzie nadal widocznych jest około 80 głównych struktur i kilkanaście placów. Od czasu odkrycia miasta znaleziono w nim ponad dwieście rzeźbionych w kamieniu stel. Jego architektura była pod dużym wpływem Olmeków w okresie środkowej preklasyki, później ona rozwinęła cechy Majów.

https://agn.gt


https://www.tripadvisor.co



https://www.france24.com/es/minuto-a-minuto

Struktura 12 jest trzypoziomową platformą ze schodami po wschodniej i zachodniej stronie. Po zachodniej stronie konstrukcji znajduje się rząd rzeźb, który obejmuje sześć pomników, stelę i ołtarz. Kolejne pomniki znajdują się po wschodniej stronie, jeden z nich prawdopodobnie przedstawia głowę krokodyla, pozostałe są gładkie. 

https://viajealpatrimonio.com


Monument 66 w formie głowy krokodyla. 


Stela 5 jest zachowana w dobrym stanie i zawiera dwie inskrypcje z datami, otoczone dwiema rzeźbami stojących postaci przedstawiających władców. Późniejsza z nich datowana jest na 126 r. n.e. Postać po prawej stronie trzyma w dłoni węża, podczas gdy postać po lewej stronie niesie prawdopodobnie jaguara. Pomnik ten prawdopodobnie przedstawia władcę przekazującego władzę swojemu następcy.

https://www.soy502.com
 

W Takalik Abaj znajduje się kilka rzeźb przedstawiających otyłe postacie ludzkie wyrzeźbione ze skały występującej na wybrzeżu Pacyfiku na obszarze rozciągającym się od Izapa w Meksyku do Salwadoru. Ich dokładna funkcja nie jest znana, ale prawdopodobnie pochodzą z późnego okresu preklasycznego.

http://culturaguate.com


Święto ku czci Khidra (Zielonego Proroka) i obrzęd wyrażania życzeń. Irak 2016

 Co roku w lutym irackie społeczności czczą proroka noszącego imię Khidr, który według tradycji ma spełniać prośby wyznawców, zwłaszcza tych najbardziej potrzebujących. W północnym Iraku rodziny gromadzą się w ostatnich dniach miesiąca na wzgórzu, na którym, jak wierzą, niegdyś stała świątynia poświęcona Khidrowi. Ludzie ubrani w tradycyjne stroje spożywają dania specjalnie przygotowane na tę okazję. Wykonują również popularny w tamtym rejonie taniec dabke. W środkowej części kraju, członkowie społeczności zbierają się na brzegu rzeki Tygrys, w miejscu, gdzie według tradycji wznosiła się świątynia. Przynoszą cukier, sól, hennę, słodycze i gałązki mirtu. W nocy zapalają znicze unoszące się na tafli wody, które mają zapewnić spełnienie ich próśb. Jeśli płomień zgaśnie, zanim dopłynie do drugiego brzegu, wierzy się, że prośby zostaną wysłuchane. W południowym Iraku zapala się tylko jeden znicz. Jeśli płomień zgaśnie przed dotarciem na drugą stronę rzeki Tygrys, wierzący mogą wspomóc biednych, chcąc zapewnić sobie spełnienie własnych próśb. Młodsze pokolenie poznaje te zwyczaje w szkole i w rodzinie. Wspólne tradycje i poczucie tożsamości wspólnotowej przyczyniają się do budowania więzi społecznych.





„Karawana polifoniczna”: badania, ochrona i promocja tradycji pieśni polifonicznej z regionu Epiru. Grecia 2020

 „Karawana polifoniczna” to wieloletni projekt, mający na celu badania naukowe, ochronę i promocję polifonicznej pieśni z regionu Epiru. Wykonywana od wieków, pieśń ta śpiewana jest przez grupę wykonawców, wśród których występuje od dwóch do czterech solistów, a jej tematyka dotyka niemal wszystkich aspektów życia, od dzieciństwa, przez małżeństwo, śmierć, wydarzenia historyczne i życie pasterskie. W wyniku drugiej wojny światowej i będącej jej następstwem greckiej wojny domowej, ten element dziedzictwa zaczął znikać z przestrzeni publicznej, w miarę jak mieszkańcy Epiru migrowali do dużych ośrodków miejskich w Grecji lub emigrowali za granicę. Ostatecznie we wsiach pozostało bardzo niewielu doświadczonych wykonawców. W połowie lat 90. XX wieku grupa młodych ludzi przybyłych z Epiru do Aten, utworzyła tam pierwszą polifoniczną grupę „Chaonia”. Zdając sobie sprawę z zagrożeń, przed jakimi staje ten element dziedzictwa, postanowili zainicjować działania, mające na celu jego ochronę i promocję. Po pierwszym koncercie Chaonii w 1997 roku założyli organizację pozarządową „Apiros (Polyphonic Caravan)”. Ich głównym celem było budowanie społecznej świadomości na temat tego elementu dziedzictwa. W trakcie dwudziestu lat działalności „Karawana polifoniczna” znacząco przyczyniła się do wzmocnienia tego elementu dziedzictwa i zwiększenia jego szans na przetrwanie w ciągle zmieniającym się środowisku społecznym.




https://flymetothemoontravel.com


https://ich.unesco.org

Nar Bayrami, tradycyjny festiwal owoców granatu .Azerbejdżan 2020

 Coroczny festiwal Nar Bayrami odbywa się w październiku lub listopadzie w rejonie Göyçay. Pierwsza edycja festiwalu odbyła oraz władz rejonu Göyçay, który uchodzi za azerbejdżańską „stolicę granatu”, organizowane są uroczystości związane ze zbiorami tych owoców. Cieszą się one rosnącym zainteresowaniem. W ramach festiwalu odbywa się jarmark, na którym prezentowane i udostępnione do degustacji są liczne odmiany tych owoców uprawiane w rejonie Göyçay, a także potrawy z nich przyrządzone. Prezentowana jest również sztuka i miejscowe rękodzieło, odbywają się występy artystyczne i rozmaite konkursy. Święto kończy efektowny pokaz sztucznych ogni.  

Granat od wieków stanowi jeden z elementów dziedzictwa kulturowego Azerbejdżanu, ma swoje stałe miejsce w mitach, opowiadaniach i poezji. Owoc ten w lokalnej kulturze jest symbolem obfitości, długotrwałej produktywności oraz jest uważany za nośnik energii. W azerbejdżańskich legendach jest także przedstawiany jako symbol miłości i namiętności, zaś w wierzeniach religijnych jako symbol wieczności.

https://www.thehindu.com


https://xanim.az



https://www.youtube.com



https://www.youtube.com

29 wrz 2024

Ewaporacyjny kras i jaskinie Apeninów Północnych. Włochy 2023

Jest to niezwykle dobrze zachowany i rozległy epigeniczny teren krasu gipsowego. Obejmuje bardzo dużą gęstość jaskiń: ponad 900 jaskiń na stosunkowo niewielkim obszarze, z ponad 100 km jaskiń. Jest to pierwszy i najlepiej zbadany kras ewaporacyjny na świecie, którego prace naukowe rozpoczęły się w XVI wieku. Obejmuje również niektóre z najgłębszych jaskiń gipsowych, które istnieją, sięgające 265 metrów pod powierzchnią. Skarby dóbr naturalnych położone są na terenie czterech prowincji: Reggio Emilia, Bolonia, Rawenna i Rimini. 

Alta Valle Secchia (Gessi Triassici,  Park Narodowy Apeniny Toskańsko-Emilijskie)

https://bologna.repubblica.it



https://www.parcoappennino.it


Bassa collina reggiana ( Krajobraz Chroniony Collina Reggiana)

https://www.parchiemiliacentrale.it


Kras gipsowy Zola Predosa (Gessi di Monte Rocca, Monte Capra e Tizzano)

https://www.komoot.com


Kras gipsowy Boloñeses (Park Regionalny Gessi Bolognesi i Calanchi dell'Abbadessa)

https://extrabo.com



https://togoloco.com



Vena del Yeso Romagnola - Monte Penzola (Park Regionalny Vena del Gesso Romagnola)

https://extrabo.com


Kras ewaporacyjny  San Leo

https://www.trekking.it


https://www.italien.de


Kras gipsowy Onferno ((Rezerwat Przyrody Onferno)

https://www.alberghitipiciriminesi.it


Tradycja ręcznego tkania materiałów w Górnym Egipcie (Sa’eed). 2020

 Tradycyjne rzemiosło ręcznego wyrobu tkanin w Górnym Egipcie (Sa’eed) to złożony proces, wymagający czasu, wysiłku, cierpliwości i praktyki w przygotowywaniu krosien, nawlekaniu na nie nici i tkaniu materiału w celu uzyskania gotowego produktu/wyrobu. To dzieło precyzji i kunsztu wykonawczego wymaga opanowania wielu technik. Od wieków mężczyźni i kobiety wykorzystują odziedziczoną po przodkach wiedzę i talent artystyczny do tworzenia haftowanych tkanin, traktując to zarówno jako spuściznę rodzinną, jak i zawód. Podstawowe zasady pozostają takie same jak w przeszłości, niezależnie od tego, czy surowcem jest len, bawełna, wełna czy jedwab. Jednak manufaktury, które kiedyś tkały z drogiej przędzy jedwabnej, stopniowo przestawiały się na bawełnę, jako bardziej opłacalną finansowo, a tradycyjne małe, wąskie krosna zostały zastąpione szerszymi. Ta forma rzemiosła jest jednak obecnie narażona na wiele zagrożeń. Ręczne tkanie materiałów przestało być opłacalne: ustawienie krosien w domu wymaga dodatkowej przestrzeni, a surowce do produkcji tkanin są drogie. Umiejętność ta zatem cieszy się coraz mniejszym zainteresowaniem i nie jest już przekazywana z pokolenia na pokolenie, jak to bywało w przeszłości. Uważa się jednak, że przysposobienie młodych ludzi do wykonywania tego rzemiosła mogłoby pomóc w rozwiązaniu narastającego problemu bezrobocia w lokalnych społecznościach.

Pantun. Indonezja, Malezja 2020

 Pantun to gatunek poezji malajskiej, służący wyrażaniu złożoności myśli i emocji. Jest to najczęściej spotykana forma poezji mówionej w krajach nadmorskich Azji Południowo-Wschodniej, uprawiana w tym regionie od co najmniej 500 lat. Pantun ma najczęściej budowę czterowersową, z układem rymów a-b-a-b. Ten rodzaj poezji jest recytowany z akompaniamentem muzyki, śpiewany jako piosenka lub odczytywany jako tekst. Ponad siedemdziesiąt procent utworów wyraża uczucia miłości do partnera, rodziny, wspólnoty lub przyrody. Wersety są recytowane lub śpiewane na weselach lub z okazji tradycyjnych wydarzeń czy oficjalnych świąt. Jest to najbardziej akceptowany społecznie sposób pośredniego i zarazem delikatnego wyrażania uczuć, a jednocześnie instrument/ przekazu norm etycznych i zasad moralnych, ponieważ wiersze często odnoszą się do wartości religijnych i kulturowych, takich jak powściągliwość, szacunek, uprzejmość i pokora. Pantun odgrywa również rolę dyplomatyczną w rozwiązywaniu konfliktów, ponieważ pozwala rozmawiać o ważnych kwestiach z poszanowaniem wrażliwości drugiej strony. Poezja opiewa harmonię w relacjach człowieka z naturą i otwartość w stosunkach międzyludzkich. Pantun jest nauczany formalnie w szkołach, na warsztatach artystycznych, a także drogą edukacji nieformalnej.

Początki pantuna malajskiego sięgają XV wieku. Pantuny pojawiły się w poezji europejskiej za sprawą twórców francuskich, m.in. Wiktora Hugo, Leconte de Lisle czy Charles Baudelaire. Utwory wzorowane na pantunach pisali również polscy poeci, np. Antoni Lange czy Felicjan Faleński.



Al Azi, sztuka poetycka opiewająca chwałę, dumę i siłę ducha. Zjednoczone Emiraty Arabskie 2017

 Al Azi jest sztuką wspólnego recytowania poematu bez akompaniamentu muzyki czy instrumentów perkusyjnych. Rymowany poemat wywodzi się z tradycyjnej poezji. Jego wersy są niekiedy przeplatane aforyzmami i przysłowiami. Depozytariuszami tego elementu dziedzictwa są: poeta, recytator, chór i publiczność. Al Azi praktykowano regularnie do połowy XX wieku, później ten zwyczaj zaczął stopniowo zanikać. Rozwój kraju spowodował przenoszenie się tysięcy mieszkańców z obszarów pustynnych do miast. Wraz z rozwojem gospodarczym w latach 1970–1990 zaczęto porzucać tradycyjne zajęcia, zaniedbując związaną z nimi kulturę i sztukę. Dodatkowym czynnikiem było wprowadzenie prawa krajowego w miejsce tradycyjnych zwyczajów plemiennych. W ciągu ostatnich dwóch dekad gwałtownie zmalała liczba poetów. Mimo tych trudności sztuka Al Azi jest nadal uprawiana dzięki wielu osobowościom twórczym i zespołom sztuki tradycyjnej. Kilka lat temu nastąpiła odnowa tej praktyki społecznej. Włączona do obchodów wydarzeń krajowych, sztuka Al Azi była wystawiana na scenie i zyskała liczną publiczność. Była również upowszechniana przez media, wzbudzając zainteresowanie tworzeniem poematów.





27 wrz 2024

Planetarium Eisingi we Franeker. Holandia 2023

Planetarium Eisingi we Franeker to mechaniczny ruchomy model Układu Słonecznego zaprojektowany i wykonany w latach 1774–1781 przez Eisego Eisingę, wkomponowany w sufit i ścianę jednego z pokoi w jego domu w centrum Franeker. Jest to najstarsza tego typu nieprzerwanie działająca instalacja na świecie. Napędzana przez zegar wahadłowy, ukazuje rzeczywiste położenie Słońca, Ziemi, Księżyca oraz pięciu znanych w XVIII wieku planet (Merkurego, Wenus, Marsa, Jowisza i Saturna). Modele planet okrążają model Słońca w czasie realnym, a odległości między ciałami niebieskimi utrzymywane są z zachowaniem odpowiednich proporcji. W górnej części ściany południowej oraz w przylegającej do niej części sufitu umieszczonych jest także dwanaście niewielkich tarcz pokazujących m.in. aktualną datę, godzinę, fazę księżyca czy położenie ważniejszych gwiazd. W suficie mieszczącego planetarium pokoju znajduje się mechanizm zębaty wprawiający planety w ruch, składający się z ok. 60 dębowych obręczy i dysków o różnej wielkości, które łączy niemal 6000 ręcznie kutych żelaznych sworzni. W południowej ścianie pomieszczenia znajduje się alkowa, w suficie której umieszczony jest zegar wahadłowy sterujący całym mechanizmem. Zegar napędzany jest przez dziewięć wiszących w szafkach po obu stronach łóżka wolno opadających ciężarków, które w regularnych odstępach czasu muszą być podnoszone. 

https://www.erfgoed-onderwijs.frl/
 


https://www.monumenten.nl/


https://www.fietsroutenetwerk.nl



https://www.flickr.com



https://www.fietsroutenetwerk.nl



https://www.honeyguide.nl/



https://whichmuseum.co.uk
 

Festiwal jeździecki „Los Caballos del Vino”. Hiszpania 2020

 Festiwal jeździecki zwany „Los Caballos del Vino” odbywa się każdego roku od 1 do 3 maja, w hiszpańskiej miejscowości Caravaca de la Cruz, podczas obchodów ku czci Santísima y Vera Cruz (Najświętszego i Prawdziwego Krzyża). Festiwal obejmuje szereg wydarzeń, których bohaterami są konie. Przystrojone we wspaniałe kropierze haftowane jedwabiem i złotem, zwierzęta te paradują w procesjach ulicami Caravaca prowadzone przez czterech pieszych, a za nimi podążają wszyscy mieszkańcy miasta. Punktem kulminacyjnym festiwalu jest wyścig pod górę, podczas którego konie i towarzyszący im mężczyźni pędzą na szczyt stromego zbocza z miejskim zamkiem. Zwycięzcom wyścigu przyznawane są nagrody. Nagradzane są również najwspanialsze haftowane kropierze. Wiedza i praktyki związane z hodowlą, pielęgnacją i ujeżdżaniem koni, przekazywane są w ramach rodzin i grup praktyków tego elementu niematerialnego dziedzictwa kulturowego, natomiast technik hafciarskich uczy się w domu lub w warsztatach. Umiejętność budowania relacji między człowiekiem a końmi, opartych na wzajemnym szacunku, zaufaniu i współpracy, jest również przekazywana z pokolenia na pokolenie. Uprawa winorośli i hodowla koni to dwa rodzaje działalności, które są nierozerwalnie związane z gospodarką, historią i kulturą regionu Caravaca. 

https://www.fotopaises.com



https://murciaplaza.com



https://bloglaotramirada.blogspot.com


https://portoverde.es/

Yeong Deung Hoe, festiwal lampionów. Republika Korei 2020

W przeddzień rocznicy urodzin Buddy, przypadających ósmego dnia czwartego miesiąca księżycowego, w Republice Korei odbywa się doroczny festiwal Yeong Deung Hoe, podczas którego cały kraj rozświetla się kolorowymi lampionami. Początkowo festiwal był rytuałem upamiętniającym narodziny Buddy Siakjamuniego, współcześnie stał się ogólnokrajowym świętem wiosny, w którym uczestniczyć może każdy. Niosąc wykonane przez siebie lampiony, mieszkańcy spotykają się na uroczystych procesjach, które przechodzą głównymi ulicami miasta, ozdobionymi kolorowymi lampionami w kształcie lotosu. Obchody rozpoczynają się co roku obrzędem symbolicznej kąpieli wizerunku chłopca Buddy, upamiętniającym jego narodziny. Potem odbywają się procesje, po których uczestnicy biorą udział w szeregu zajęć rekreacyjnych i gier grupowych. Własnoręcznie wykonane i niesione przez nich lampiony wyrażają najlepsze życzenia dla nich samych, ich rodzin, sąsiadów i ogólnie wszystkich Koreańczyków. Zapalenie lampionów symbolizuje duchowe oświecenie jednostek, lokalnej wspólnoty i całego społeczeństwa, dzięki łasce mądrości Buddy. Ważną rolę odgrywa także Stowarzyszenie Yeong Deung Hoe, organizując programy edukacyjne poświęcone tej tradycji. 

https://mx.pinterest.com


https://ich.unesco.org/


https://theleaders-online.com



https://tectonica.archi


https://proximodestino.net/


https://rove.me



https://spanish.visitkorea.or.kr


25 wrz 2024

Międzynarodowe Targi Raszid Karami w Trypolisie (zagrożone). Liban 2023

Oscar Niemeyer (ur. 15 grudnia 1907 w Rio de Janeiro, zm. 5 grudnia 2012 tamże)- brazylijski architekt, przedstawiciel światowej architektury modernistycznej; zaprojektował około 200 budynków i budowli. 

Położone w północnym Libanie Międzynarodowe Targi Rychida Karameha w Trypolisie zostały zaprojektowane w 1962 roku przez brazylijskiego architekta Oscara Niemeyera na 70-hektarowej działce położonej między historycznym centrum Trypolisu a portem Al Mina. Targi były sztandarowym projektem polityki modernizacyjnej Libanu w latach 60. Pod względem skali i bogactwa wyrazu formalnego jest to jedno z najważniejszych reprezentatywnych dzieł XX wiekuTh wieczna nowoczesna architektura na arabskim Bliskim Wschodzie.

Główny budynek Międzynarodowych Targów składa się z ogromnej podłużnej zadaszonej przestrzeni wystawienniczej, Grand Canopy, pod którą można było swobodnie zainstalować pawilony wystawiennicze kilku krajów. Wejście do kompleksu Międzynarodowych Targów zaczyna się na południowym krańcu Grand Canopy: rozległa rampa prowadzi do podwyższonego portyku, z którego zwiedzający mogą odkryć całą kompozycję. Szereg obiektów edukacyjnych, rekreacyjnych i kulturalnych został połączony basenami wodnymi i przejściami dla pieszych. W północnej części do amfiteatru na świeżym powietrzu prowadzi ceremonialna rampa, zwieńczona monumentalnym łukiem stanowiącym symboliczną bramę do nowoczesności i symbol miasta Trypolis.

Integralność nieruchomości jest niezwykle wrażliwa, a głównym zagrożeniem jest niepewny stan zachowania większości budynków, które borykają się z poważnymi problemami ze stabilnością ze względu na silną korozję stali i starzenie się betonu.

https://www.arkitera.com


https://architexturez.net



https://whc.unesco.org



https://tripbucket.com



https://www.newarab.com