Krajobraz kulturowy Zagorochorii. Grecja 2023

Małe kamienne wioski, leżące daleko w górach w północno-zachodniej Grecji, znane jako Zagorachoria, wpisane są w wiejski krajobraz zachodnich stoków północnej części pasma górskiego Pindos. Wioski o tradycyjnej architekturze, przystosowanej do topografii górskiej, w charakterystyczny sposób skupione są wokół centralnie położonego placu, na którym rośnie platan, i otoczone świętymi lasami pielęgnowanymi przez miejscową ludność. 

fuente.https://www.muchbetteradventures.com/ 

fuente: https://whc.unesco.org/

45 wiosek łączyły górskie ścieżki i kamienne mosty aż do zbudowania asfaltowych szos w latach 50-tych. 

Zagori Central (Agios Minas, Ano Pedina, Aristi, Asprangeloi, Vitsa, Dikoryfo, Dilofo, Dipotamo, Elati, Elafotopos, Kaloutas, Kato Pedina, Manassis, Mesovouni, Monodendri

                                                          Aristi

fuente: https://www.idesignarch.com/

                                                             Vitsa

fuente: https://depositphotos.com/

                                                             Dilofo

fuente:https://www.bing.com/

                                                           Kaloutas

fuente: https://www.allovergreece.com/

Zagori Este (Agia Paraskevi, Anthrakitis, Greveniti, Demati, Doliani, Elatochori, Itea, Kavallari, Karyes, Kastanon, Makrino, Petra, Potamia, Tristeno, Flambourari)

                                                             Itea

                                                      Makrino

fuente. https://jp.pinterest.com/

                                                         Potamia

                                                                            fuente: https://nikana.gr/

                                                        Papigko

fuente: https://www.greece-is.com/5

Tymfi (Vradeto, Vrysochori, Iliochori, Kapesovo, Kipoi, Koukouli, Laista, Leptokarya, Negades, Skamneli, Tsepelovo, Frangades)

                                                     Vrysochori

fuente: https://epirusexplorer.com/

                                                         Iliochori

fuente: https://www.allovergreece.com

                                                           Vovousa

fuente. https://www.bing.com/

Pustynie turańskie z mroźnymi zimami. Kazachstan, Turkmenistan, Uzbekistan 2023

W skład dobra transgranicznego wchodzi 14 obszarów pustynnych w Azji środkowej, leżących w strefie umiarkowanej między Morzem Kaspijskim a wysokimi górami turańskimi. Panują tu ekstremalne warunki klimatyczne z mroźną zimą i gorącym latem. Świat roślin i zwierząt przystosowany do trudnych warunków jest niezwykle zróżnicowany. W pasie rozciągającym się ze wschodu na zachód na przestrzeni ponad 1500 km występuje znaczne zróżnicowanie ekosystemów pustynnych. Poszczególne części składowe dobra wzajemnie się dopełniają pod względem bioróżnorodności, typu pustyni i zachodzących tu procesów ekologicznych. 

fuente. https://www.mundandy.com

fuente: https://www.bing.com

fuente: https://iucn.org/news

 

Oś kosmologiczna Yogyakarty i jej zabytki. Indonezja 2023

Do 1755 r. miasto należało do sułtanatu Mataram, po jego podziale powstał m.in. sułtanat Yogyakarta[w innych językach, który później stał się protektoratem holenderskim. W czasie II wojny światowej pod okupacją japońską, w latach 1946–1950 pełniło czasowo funkcję stolicy Indonezji, gdyż Batawia była okupowana przez Holandię. 

Centralna oś Yogykarta została wytyczona w XVIII wieku przez sułtana Mangkubumi i do dziś pełni funkcje związane z rządzeniem i tradycjami kulturalnymi na Jawie. Oś północ-południe, licząca 6 km, łączy Wzgórze Merapi i Ocean Indyjski ze znajdującym się pośrodku pałacem Kraton. Na północy i na południu wzdłuż osi leżą emblematyczne obiekty powiązane ze sobą funkcjami obrzędowymi. Oś reprezentuje główne wierzenia o Wszechświecie obecne w kulturze Jawy, w tym wierzenia dotyczące cykli życia.

Najważniejszym zabytkiem jest Keraton lub Kraton, pałac sułtański zbudowany w latach 1755–1795 w Yogyakarcie, podczas panowania sułtana Hamengkubuwono I. Kompleks pałacowy składa się z komnat ceremonialnych, sali tronowej, meczetu, pawilonów dla gości. Znajdują się tu również koszary, odlewnie uzbrojenia i amunicji oraz dwa place defilad. Do dyspozycji rodziny królewskiej jest również rozległy ogród. Cały kompleks jest otoczony murem.

fuente. https://www.getyourguide.es/yogyakarta

fuente. https://authentic-indonesia.com/blog/

fuente. https://fadami.indozone.id/news

Zamek na wodzie Tamansari został zbudowany w 1758 roku jako ogród, mieszkały tu konkubiny sułtana. Leży w odległości 2 km. od pałacu Kraton.

fuente. https://www.istockphoto.com

fuente. https://villaborobudurresort.com
 

Sumur Gumuling leży w pobliżu  Tamansari. Jest to okrągły meczet z podziemnymi tunelami. 

fuente. https://www.tripadvisor.es

fuente.  https://www.tripadvisor.es

Wulkany i lasy Montagne Pelée i Pitons północnej Martyniki. Francja 2023

Montagne Pelée – drzemiący wulkan położony w północnej części wyspy. Wznosi się na wysokość 1397 m n.p.m. Nazwa wulkanu oznacza po francusku „łysa góra” i została nadana około 1635 r. przez pierwszych europejskich osadników, którzy mogli zaobserwować zniszczenia po niedawnej erupcji. Najbardziej znana erupcja wulkanu Pelée miała miejsce 8 maja 1902. Powstała wówczas lawina piroklastyczna zniszczyła całkowicie pobliskie miasto Saint-Pierre, powodując śmierć około 30 tys. osób. 

fuente. Volcan La Montagne Pelée |  Martinique Tour

fuente. Volcan La Montagne Pelée |  Martinique Tour

fuente. Montagne Pelée | La montagne Pelée est un volcan actif situé… | Flickr

Pitons du Carbet – pasmo górskie pochodzenia wulkanicznego, ciągnie się na przestrzeni 80 kilometrów w północno-centralnej części wyspy. Zbocza gór porośnięte są bujną roślinnością tropikalną. Poprowadzono tędy kilka szlaków turystycznych. Przez góry przebiega też szosa łącząca miasta Fort-de-France i Morne-Rouge. Szczyty te zaliczają się do najwyższych na wyspie, do pasma nie należy jednak najwyższa góra Martyniki Montagne Pelée.

fuente. Pitons du Carbet (massif de la Martinique) - Guide voyage

fuente. Création - Martinique Merveille du Monde

Na terenie seryjnego dobra występują gatunki zagrożone w skali światowej, zwłaszcza Allobates chalcopis, gatunek endemicznego płaza z rodziny Aromobatidae, Erytrolampus cursor, gatunek węża z rodziny połozowatych i kacyk kasztanowogłowy, endemiczny gatunek ptaka.

fuente. Allobate de Martinique | le site Internet de l'Observatoire Martiniquais de la Biodiversité

fuente. Oriole de la Martinique - Icterus bonana

Perskie karawanseraje. Iran 2023

Karawanseraje to przydrożne zajazdy, oferujące schronienie, wyżywienie i wodę karawanom, pielgrzymom i innym podróżnym. Przebieg dróg i usytuowanie karawanserajów zależały od dostępności wody, warunków  geograficznych i względów bezpieczeństwa. 54 karawanseraje wchodzące w skład dobra światowego dziedzictwa, to zaledwie niewielka część karawanserajów znajdujących się w Iranie przy dawnych szlakach. Są one rozsiane na obszarze tysięcy kilometrów i wzniesione w czasie kilku stuleci. 

fuente. Iran's Persian Caravanserai Recognized As UNESCO World Heritage

fuente: Pin en Here is IRAN

fuente: The Silk Route in Iran, an Eye-Opener!

Miejsca pamięci ludobójstwa: Nyamata, Murambi, Gisozi i Bisesero. Rwanda 2023

Masakra osób pochodzenia Tutsi została dokonana przez ekstremistów Hutu w Rwandzie w ciągu około 100 dni od 6 kwietnia do lipca 1994. Jej ofiarą padło, według szacunków, od 800 000 do 1 071 000 ludzi. Ludobójstwo to, wyróżniające się niespotykaną liczbą ludzi zamordowanych w tak krótkim czasie, stało się prawdopodobnie największą porażką ONZ w historii jej istnienia. Pamięć ludobójstwa i nienawiść etniczna rozlała się na obszar Kongo, wywołując pierwszą i drugą wojnę domową w Kongo. Wpłynęła też na rozwój wojny domowej w Burundi. W 1990 powołano bojówki pod nazwą Interahamwe („Walczący razem”) i Impuzamugambi („Mający wspólny cel”). Były to oddziały złożone głównie z młodzieży, w znacznym stopniu przestępców oskarżonych o rozmaite zbrodnie – od kradzieży po morderstwa. Oficjalnym zadaniem Interhamwe miało być w trakcie wojny domowej bronienie prezydenta i Kigali. Faktycznie były to jednostki, które w 1994 eksterminowały Tutsi. Wcześniej oddziały Interhamwe szkolone były przez Rwandyjską Armię, a także przez Francuzów Istnieją dowody, że ludobójstwo było dobrze zorganizowane. Liczebność bojówek Hutu wzrosła w tym czasie do 30 000 ludzi. Niektóre oddziały były wyposażone w karabiny AK-47 i granaty. Z Chin przywieziono kilkaset tysięcy maczet, zakupionych za 750 tysięcy dolarów, i rozdano je chłopom, pod przykrywką prac rolniczych. Właśnie od maczet zginęła większość ofiar.Skazany zbrodniarz wojenny, premier Jean Kambanda, zeznał, że ludobójstwo było otwarcie omawiane w dyskusjach parlamentarnych.

Ofiary ludobójstwa upamiętnia seryjne dobro składające się z czterech miejsc pamięci. Dwa z nich były sceną, na której rozegrał się akt masakry. Są to: kościół katolicki na wzgórzu Nyamata, wzniesiony w 1980 r. i technikum na wzgórzu Murambi, wybudowane w 1990 r.

fuente.https://www.viator.com/es-ES/tours/Kigali/Ntarama-and-Nyamata-Genocide-Memorial-Day-Tour/d22362-204636P6

fuente:https://www.viator.com/es-ES/tours/Kigali/Nyamata-and-Ntarama-Memorial-visit/d22362-102476P5

fuente. https://es.wikipedia.org/wiki/Centro_de_la_memoria_del_genocidio_Murambi

Na wzgórzu Gisozi w mieście Kigali, gdzie pochowanych zostało ponad 250 tys. osób, znajduje się pomnik zbudowany w 1999 r.

fuente: https://visitrwanda.com/interests/kigali-genocide-memorial/

Pomnik z 1998 r. na wzgórzu Biserero w Prowincji Zachodniej upamiętnia walki tych, którzy przed śmiercią stawiali opór swoim prześladowcom przez ponad dwa miesiące.

fuente. https://www.cipdh.gob.ar/memorias-situadas/lugar-de-memoria/memorial-del-genocidio-de-bisesero/

Miejsca prehistoryczne talajockiej Menorki. Hiszpania 2023

Wyspa Minorka słynie ze wspaniałych, unikatowych w swej klasie megalitów, takich jak navety – kamienne grobowce komorowe, czy taule – w jęz. katal. oznaczające stół. Na wyspie jest aż około 1600 prehistorycznych zabytków. Talayoty są to kamienne wieże mogące osiągać pięć metrów wysokości.Talayotes związane są z lokalną kulturą zwaną talayotycką, rozwijającą się na Balearach od ok. 1700 r. p.n.e. do końca II wieku p.n.e. Dokładna chronologia jest niejasna, większość z nich datowana jest jednak na przełom II i I tysiąclecia p.n.e. Niepewna jest także funkcja budowli, mogły pełnić zarówno rolę obronną, magazynową, jak i mieszkalną. Typowy talayot to wzniesiona z wielkich bloków kamiennych okrągła budowla z płaskim dachem wspartym na potężnym filarze. W późniejszym okresie pojawiają się także talayotes budowane na planie kwadratu. W obwodzie mierzą zazwyczaj 10-12 metrów. Budowano je wkomponowane w mury obronne lub pośrodku osady. Do dziś na Balearach przetrwało ponad 300 tego typu budowli.

Taule to sanktuaria, w których odprawiano rytuały oraz składano ofiary ze zwierząt. Innym rodzajem budowli obecnym tylko na Minorce są navety,  zbiorowe grobowce budowane z kamieni średniej wielkości.

 Trepucó 

fuente: Archaeological Site Taula i Talaiot de Trepucó (Menorca)

 Torelló

                                                        fuente: El Talayot de Torelló - Autosvivo

 Talatí de Dalt

                            fuente: Poblado de Talatí de Dalt | Espacios Culturales | Apunt Menorca

Torralba d’en Salort

                                                    fuente: Arqueología - Torralba d'en Salord

Torretrencada

                            fuente: Poblado prehistórico de Torretrencada, Menorca - Viaja a Menorca

Torrellafuda

                        fuente: Ruta por la Menorca Talayótica: Lo que no te puedes perder | ARTIEM Hotels

Torre d’en Galmés

Naveta d’Es Tudons

                                               fuente: Naveta de Es Tudons – Baleares Antigua

Necròpolis de Cala Morell

Es Castellàs des Caparrot de Forma, Ses Roques Llises, Cova des Càrritx, Taula de Torrellisar, Hipogeu de Torre del Ram, Hipogeus de Biniai Nou, Monument de na Comerma de sa Garita, Naveta de Biniac Oriental, Navetes de Rafal Rubí, Necròpolis i Es Castellet de Calescoves, Poblat de Son Mercer de Baix, Poblat talaiòtic de Binissafúller, Poblat talaiòtic de Montefí, Sa Cudia Cremada, Poblat talaiòtic de Sa Torreta, Poblat talaiòtic de Sant Agustí, Sala hipòstila des Galliner de Madona, So na Caçana, Sepulcre de Son Olivaret, Talayot de Trebalúger, Cornia Nou, Son Catlar