5 lip 2016

New Lanark w Szkocji. Wielka Brytania 2001

Mała wioska New Lanark położona jest w malowniczym krajobrazie Szkocji. W początkach XIX w. utopista i filantrop Robert Owen stworzył tam model społeczeństwa przemysłowego. Okazałe budynki przędzalni bawełny, przestronne i dobrze zaprojektowane domy robotnicze, cieszący się uznaniem instytut edukacyjny oraz szkoła nadal stanowią świadectwo humanistycznych poglądów Owena. 
Robert Owen, kierownik przędzalni wełny Lancashire iNew Lanark, poprawił położenie swoich robotników dzięki budowie tanich i zdrowych mieszkań, podwyżce płac, skróceniu dnia roboczego, urządzeniu szkół i t. d. W swoich pismach domagał się reformy wychowania i stworzenia dla każdego pomyślnych warunków zewnętrznych, w ten sposób doszedł do projektu komunistycznego ustroju społecznego, w którym skupia się całe życie w gminach, składających się najwyżej z 1.200 członków, przy wspólnym systemie wychowania dzieci. Poglądy swe wyraził w „Report to the Committee of the House of Commons on the Poor Law” (1817) oraz w głównym dziele: „The Book of the New Moral World” (1820). Po nieudanych próbach w Anglii, Owen, dążąc do wprowadzenia w życie swych zamiarów, założył 1825 gminę komunistyczną w Indianie (New Harmony), przedsięwzięcie to jednak zakończyło się fiaskiem. 1827 powrócił O. do Londynu, gdzie rozwijał ożywioną działalność w kierunku zaprowadzenia nowoczesnego ustawodawstwa robotniczego. Twierdził, że człowiek jest produktem społecznym, a źle zorganizowane społeczeństwo kształtuje ludzi złych, którzy popełniają przestępstwa; złe społeczeństwo to złe instytucje polityczne. Mówił, że w złym społeczeństwie rozdział dóbr jest nieracjonalny. Racjonalny podział dóbr miał w jego opinii zapewnić szczęście ludziom a racjonalnie zorganizowane społeczeństwo ma zlikwidować przestępczość.

                                                               foto: Simon Li



                                                                foto: Cameron King


                                                                 foto: Heather Loy


                                                       foto: Jordi Joan Fabrega



                                                              foto: Walter Parenteau



                                                                foto: trawets1



                                                               foto: Dave Hill



                                                              foto: Phyllis Buchanan
 


                                                                 foto: Dave Hill

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz