Święta Góra - część górzystego półwyspu Athos, w Grecji, posiadająca status okręgu autonomicznego, zamieszkiwanego wyłącznie przez mnichów prawosławnych. Najprawdopodobniej pierwsi asceci osiedlili się na tym obszarze,
wykorzystując jego geograficzne odosobnienie, pod koniec VIII stulecia. Bardziej zorganizowana wspólnota monastyczna uformowała się na Athosie przed rokiem 843, w którym delegacja mnichów z Athos brała udział w uroczystości oficjalnego przywrócenia kultu ikon w Konstantynopolu. Za początek zorganizowanego na większą skalę życia monastycznego na
Athos uważa się powstanie w 963r. Wielkiej Ławry. W pierwszych latach istnienia był to jedynie niewielki
budynek z kilkoma celami i kaplicą. Z myślą o przyszłej wspólnocie
monastycznej twórca Wielkiej Ławry, Atanazy z Athosu, opracował zbiór reguł porządkujących życie codzienne zakonników, które miało koncentrować się na pracy na roli oraz modlitwie.
Turyści na terenie Athosu mogą przebywać maksymalnie 3 dni. Po upływie
tego czasu mogą ubiegać się o przedłużenie pobytu o dodatkowe kilka dni,
w biurze w stolicy Athos – Karyes. Od 1060 na terenie półwyspu nie mogą przebywać kobiety (nawet zwierzęta hodowlane na półwyspie są tylko płci męskiej).
Statki i łodzie, na których pokładzie znajdują się kobiety (np. statki
turystyczne, bazujące w Uranupoli), nie mogą zbliżyć się do linii
brzegowej na odległość mniejszą niż 500 metrów.
Wspólnotę góry Athos tworzy 20 monasterów:Wielka Ławra – Meghisti Laura
Klasztor zbudowany w 963 przez mnicha Atanazego Atoskiego dzięki funduszom bizantyjskiego cesarza Nicefora II Fokasa,
który zamierzał abdykować i zostać mnichem, zanim został zamordowany w
969. Wielka Ławra jest najstarszym i największym klasztorem na Górze Athos. Biblioteka zawiera 2046 greckich rękopisów, 165 kodeksów,
ponad 20 000 ksiąg drukowanych i około 100 rękopisów w innych językach.
Klasztor Watopedi (grecki)
Wedle tradycji założony został w latach 972-985 przez trzech majętnych
ludzi: Atanazego, Mikołaja i Antoniego. Główna świątynia klasztoru
(katholikon) z Х wieku zadedykowana została Zwiastowaniu Najświętszej
Marii Panny. Mieszka tu około 100 mnichów. Jednym z mnichów był Maksym Grek. Biblioteka przechowuje prawie 2000 rękopisów ( w tym rękopisy Homera) i ponad 35 000 drukowanych ksiąg.
Klasztor Iwiron (grecki, dawniej gruziński)
Założony został w latach 980-983. Biblioteka zawiera 2000 rękopisów, 15 zwojów liturgicznych i ponad 20 000 drukowanych ksiąg. Większość ksiąg jest w języku: gruzińskim, greckim, hebrajskim i łacińskim.
Klasztor Chilandar (serbski)
Został założony w XII w. przez wielkiego żupana Raszki Stefana Nemanię (który abdykował, wstąpił do monasteru i przyjął imię Symeon) oraz jego syna Rastka, znanego jako mnich Sawa. Biblioteka przechowuje 181 greckich i 809 słowiańskich
rękopisów, ponadto co najmniej 20 000 drukowanych ksiąg, spośród których
tylko 3000 jest w języku greckim. Kolekcja średniowiecznych rękopisów
słowiańskich jest największą na świecie.
Klasztor św. Dionizego (grecki)
Założony w XIV wieku przez Dionizego z Korisos i nazwany został od jego imienia. Biblioteka mieści 804 rękopisów i ponad 4 000 drukowanych ksiąg. Wiele rękopisów pochodzi z XI wieku. Najstarszy z IX w.
Klasztor Kutlumus (grecki)
Nieznana jest dokładna data założenia klasztoru, ale jego nazwa pojawia się w dokumentach z XII w. Biblioteka klasztoru mieści 662 rękopisów i około 3 500 drukowanych ksiąg.
Klasztor Pantokratora (grecki)
Założony w 1363 przez stratopedarchesa Aleksego i primiceriusa Jana. Biblioteka przechowuje około 350 rękopisów i około 3500 drukowanych ksiąg. Dokumenty klasztorne pisane są w języku greckim i tureckim, a jeden z dokumentów nawet w wołoskim. Większość dokumentów pochodzi z XVII w.
Klasztor Kseropotamu (grecki)
Założony w X w. Biblioteka przechowuje około 409 rękopisów i około 6 000 drukowanych ksiąg.
Klasztor Zografu (bułgarski)
Założony w końcu IX, bądź na początku X w. Biblioteka zawiera 126 greckich i 388 słowiańskich rękopisów, oraz około 10 000 drukowanych ksiąg. Wśród dokumentów średniowiecznych wyróżniają się dwie bułgarskie królewskie karty.
Klasztor Dochiariu (grecki)
Założony w X w.przez Eutymiusa ucznia Ataniosa. W bibliotece przechowywanych jest 545 rękopisów, spośród których 62 sporządzonych zostało na pergaminie, ponadto ponad 5 000 drukowanych ksiąg.
Klasztor Karakalu (grecki)
Założony na początku XI w. za cesarza Andronika II Paleologa. W XIII w. na skutek działań krzyżowców oraz piratów klasztor opustoszał. Został ponownie odbudowany w XVI w. W bibliotece przechowywanych jest 279 rękopisów i około 2 500 drukowanych ksiąg.
Klasztor Filoteu (grecki)
Założony przez błogosławionego Filetosa – od którego imienia otrzymał swoją nazwę – na początku X w. W bibliotece przechowywanych jest 250 rękopisów i około 2 500 drukowanych ksiąg (spośród których około 50 w języku rosyjskim i rumuńskim). Katolikon klasztoru ozdabiają freski m. in. albańskich malarzy Kostandina i Athanasa Zografi.
Klasztor Simonopetra (grecki)
Zbudowany w XIII w. na skale wznoszącej się 330 metrów n.m.p., przez Szymona Atoskiego jako rezultat jego wizji.
Klasztor św. Pawła (grecki)
Zbudowany w X lub XI w. przez św. Pawła z Kseropotamu. W bibliotece przechowywanych jest 494 rękopisów i ponad 12 000 drukowanych ksiąg.
Klasztor Stawronikita (grecki)
Zbudowany na początku X w. W bibliotece przechowywanych jest 171 rękopisów, spośród których 58 pisanych jest na pergaminie i około 2500 drukowanych ksiąg.
Klasztor Ksenofonta (grecki)
Zbudowany w X albo XI w. Katolikon klasztoru został ozdobiony w 1766 roku freskami albańskich malarzy Kostandina i Athanasa Zografi. W bibliotece przechowywanych jest 300 rękopisów i około 4000 drukowanych ksiąg.
Klasztor Grigoriu (grecki)
Zbudowany w XIV w. przez ascetę Grzegorza. W bibliotece przechowywanych jest 297 rękopisów, z których 11 sporządzonych zostało na pergaminie i około 4000 drukowanych ksiąg.
Klasztor Esfigmenu (grecki)
Jego budowa szacowana jest na X albo XI wiek, jednak według klasztornej tradycji jego fundatorką była cesarzowa bizantyńska Pulcheria, co oznaczałoby, że pierwsza wspólnota monastyczna na tym miejscu działała już w V stuleciu, przed uformowaniem się republiki mnichów na Athos w jej obecnym kształcie.
Klasztor św. Pantelejmona (rosyjski)
Pierwsza wzmianka o monasterze pojawiła się w 988. Był to monaster założony przez Leoncjusza z Tesaloniki. W XII wieku monaster popadł w ruinę. W 1169 zasiedlili go na nowo
ruscy mnisi z Monasteru Ksylurgu (pierwsza wzmianka o tym klasztorze
pochodzi z 1016), nazywanego też Monasterem Rusina, pod wezwaniem
Bogarodzicy, rezygnując ze swojego dotychczasowego wezwania. W klasztornej bibliotece przechowywanych jest 1 320 rękopisów, z których
około 600 jest w języku słowiańskim, 20 dokumentów greckich wydanych
przez cesarzy bizantyjskich i 15 serbskich wydanych przez władców Serbii oraz ponad 20 000 drukowanych ksiąg. W skarbcu znajduje się bogaty zbiór relikwii (m.in. św. Pantelejmona), szat liturgicznych oraz ikon.
Klasztor Kastamonitu (grecki)
Zbudowany w XI w. poświęcony św. Szczepanowi. W bibliotece przechowywanych jest 110 rękopisów i około 5000 drukowanych ksiąg.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz