Jedna z najstarszych form opery chińskiej, jaka dotrwała do naszych czasów. Powstała na przełomie panowania dynastii Yuan (1271–1368) i Ming (1368–1644). Zdominowała teatr chiński w czasie od XVI do XVIII w. i wywarła decydujący wpływ na nowsze chińskie formy operowe – opery pekińskiej i syczuańskiej. Szczyt popularności osiągnęła na przełomie panowania dynastii Ming i Qing
(1644–1911). Na początku XX
wieku ten gatunek opery był zagrożony całkowitym wygaśnięciem.Opera łączy w jednej formie scenicznej śpiew, recytację, taniec wykorzystujący
dwa podstawowe kroki taneczne oraz ruch ciała o niezwykłej
różnorodności, wyrażający konkretne emocje.
Opera Yueju
Łączy w sobie operowe tradycje mandaryńskie i dialekt kantoński. Opera
ta wyrosła w kantońskich prowincjach Guangdong i Guangxi, w
południowo-wschodnich Chinach, i wyróżnia ją połączone wykorzystanie
instrumentów strunowych i perkusyjnych, bogactwo kostiumów scenicznych i
teatralny makijaż. Zawiera również popisy kaskaderskie i sceny walki z
użyciem prawdziwej broni i elementów sztuki walki z Szaolin. Widoczne
jest to choćby w przedstawieniu na scenie postaci Wenwusheng,
wymagającym doskonałego warsztatu zarówno wokalnego, jak i mistrzostwa w
sztuce walki. Opera rozwinęła szeroki repertuar sceniczny, od opowieści
historycznych po sztuki opowiadające o życiu codziennym. Choć jest
główną formą rozrywki, to w niektórych regionach występy powiązane są z
ceremonialnymi, religijnymi i ofiarnymi elementami w ramach duchowej
mieszanki sztuki i zwyczajów znanej jako Shengongxi. Ten gatunek opery
jest popularny w całych Chinach i stanowi rodzaj kulturowego spoiwa
wśród mieszkających w kraju i za granicą Kantończyków. Obecnie, tradycja
tej opery jest przekazywana nowym artystom poprzez edukację w szkołach
dramatycznych oraz praktyczną naukę na scenie.
Opera tybetańska
Acze Lhamo, Ache Lhamo, a także Lhamo bierze swe początki w XV wieku. Zapoczątkował je Thangtong Gjalpo. Łączy w sobie śpiew ludowy, taniec, opowiadanie historii, recytacje,
popisy akrobatyczne i obrzędy religijne. Przedstawienie rozpoczyna
krótka uroczystość religijna, podczas której kapłan dokonuje rytualnego
oczyszczenia sceny oraz błogosławi aktorów i widzów. Sercem
przedstawienia jest narracyjna opowieść prowadzona przez głównego aktora
oraz sceny opowieści odgrywane przez grupy tancerzy, śpiewaków i
akrobatów. Aktorzy noszą bogato zdobione maski. Przedstawienia
wykonywane są na placach wioskowych, na dziedzińcach klasztorów, dziś
często także na scenach. W centrum umieszcza się drzewko ozdobione
kolorowymi wstążkami z papieru, otoczone uświęconą wodą i rekwizytami
teatralnymi. Zgodnie z tradycją buddyjską, tematyka przedstawień
ogniskuje się na opowieściach opisujących tryumf dobra nad złem. Raz do roku w Lhasie organizowano występy najlepszych grup (w ten sposób płacili swój podatek), które występowały najpierw przed obliczem Dalajlamy, a później na ulicach miasta. Widzowie składali datki aktorom. Zwyczaj ten przetrwał do naszych czasów.
Opera pekińska
Jest formą sztuki scenicznej obejmującą śpiew, recytacje, występy
sceniczne i sztuki walki. Choć jest wykonywana w całych Chinach,
przedstawienia koncentrują się w Pekinie, Tianjinie i Szanghaju. Przedstawienia odtwarzają wydarzenia historyczne, opowiadają
o polityce, społeczeństwie i życiu codziennym, mając za zadanie uczyć i
bawić. Muzyka w operze pekińskiej pełni kluczową rolę w budowaniu tempa
przedstawienia, szczególnego nastroju, kształtowaniu postaci i
prowadzeniu wątku opowieści. W „muzyce cywilnej” dominują instrumenty
strunowe i dęte, takie jak wysoki i piskliwy jinghu oraz flet dizi, podczas gdy w „muzyce wojskowej” wyeksponowane są instrumenty perkusyjne, takie jak bangu lub daluo.
Interpretację cechuje sformalizowany i symboliczny styl, narzucający
aktorom i aktorkom określoną choreografię ruchu rąk, oczu, tułowia i
stóp. Tradycyjnie dekoracje i rekwizyty sceniczne są ograniczone do
minimum. Kostiumy aktorów wyróżniają się krzykliwymi kolorami, a
przesadny makijaż twarzy, dzięki symbolom, kolorom i wzorom, obrazuje
osobowość postaci i cechy społeczne. Tradycje opery pekińskiej są
przekazywane drogą nauki przez mistrza uczniom; w jej trakcie adepci tej
sztuki obserwując i naśladując zdobywają podstawowe umiejętności.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz