Dziedzictwo UNESCO: Stanowisko archeologiczne w Delfach. Grecja 1987

Prastare miasto i świątynia grecka u stóp Parnasu, 13 km od Zatoki Korynckiej, na drodze z Termopilów do Peloponez. Miasteczko sławę zawdzięczało wyroczni, pochodzącej z okresu mykeńskiego, kiedy była miejscem kultu boga chtonicznego. Grecy uważali sanktuarium za omphalos – pępek świata. W okresie homeryckim wyrocznia stała się ośrodkiem kultu Apollina, a przepowiednie wieściła siedząca na trójnogu kapłanka Pytia, wieszczka Apollina. Według mitu wysłał Zeus dwa orły z przeciwległych końców świata, które lecąc spotkały się w Delfach. Od tego czasu wiadomo było, że znajduje się tam środek świata. Ziemia-matka Gaja połączyła się z błotem, które pozostało po końcu złotego wieku i urodziła latającego węża lub smoka Pytona. Pyton posiadał zdolność jasnowidzenia i mieszkał w miejscu później nazwanym Delfami. Hera zazdrosna żona Zeusa, była wnuczką Gai. Gaja przepowiedziała jej, że Leto, jej rywalka i kochanka Zeusa, urodzi bliźnięta, które będą potężniejsze niż wszystkie dzieci Hery. Wysłała więc Hera Pytona, by ten pożarł Leto, zanim ta wyda na świat swoje dzieci. Zeus udaremnił tą intrygę i Leto urodziła Artemidę i Apollina. Pierwszym czynem Apollina była zemsta na Pytonie za atak na swoją matkę. Udał się do Delf i zabił smoka. Jego krew, która wsiąkła w delficką ziemię, przeniosła na to miejsce zdolności profetyczne Pytona.

foto: Javier Sánchez

Powoli powstał tu cały okręg kultu, gdyż niemal wszystkie państewkaGrecji chciały tu na świętej ziemi Apollina mieć swoje świątynie. Ośrodkiem tego świętego okręgu była świątynia Apollina wzniesiona ok. 600 p.n.e. Po pożarze z 548 p.n.e. w latach ok. 525 – ok. 505 p.n.e. świątynię odbudowano za pieniądze Alkmeonidów, przy wydatnej pomocy faraona Amazisa. W roku 373 p.n.e.ponownie zniszczona przez trzęsienie ziemi i przez pożar, została odbudowana przez Amfiktionów, nie odzyskując jednak dawnego znaczenia, jako miejsce pielgrzymek.