Marcin Luter (ur. 10 listopada 1483 r. w Eisleben, zm. 18 lutego 1546 r. tamże) – niemiecki reformator religijny, teolog i inicjator reformacji, mnich augustiański, doktor teologii, współtwórca luteranizmu. Autor 95 tez potępiających praktykę sprzedaży odpustów, w których odrzucał możliwość kupienia łaski Bożej. Przełożył Biblię na język niemiecki, był autorem Postylli Domowej, Małego i Dużego katechizmu, Artykułów szmalkaldzkich oraz wielu pieśni kościelnych.
Eisleben, Lutherstadt Eisleben leży w środkowych Niemczech, w kraju związkowym Saksonia-Anhalt, w powiecie Mansfeld-Südharz.
Dom gdzie urodził się Martin Luter ( przy Lutherstraße)
Tutaj zmarł (przy Andreaskirchplatz)
Wittenberga leży we wschodniej części kraju związkowego Saksonia-Anhalt na północnym brzegu Łaby, ok. 70 km na północny wschód od Lipska.
Dawny dom Lutra, znajdujący się na dziedzińcu wewnętrznym Augusteum,
jednego z budynków uniwersyteckich. Po przybyciu do Wittenbergi w 1508
Marcin Luter mieszkał w celi klasztoru augustiańskiego, która została
oddzielona od budynku klasztornego w XVIII w. Po zerwaniu z kościołem
Luter pozostawał pod ochroną księcia Saksonii i mieszkał w izbach
klasztornych wraz z rodziną. W 1564 spadkobiercy
Lutra sprzedali budynek uniwersytetowi, który urządził tu dom dla
stypendystów. W 1834
powstała tu szkoła dla biednych im. Marcina Lutra. W latach 1853-1856
przeprowadzono prace restauracyjne pod kierownictwem Friedriecha Augusta Stülera. W końcu z inicjatywy burmistrza Schilda urządzono tu muzeum historii reformacji (1877-1883).
Dom Melanchtona – kamienica w stylu
renesansowym, wybudowana dla Filipa Melanchtona (najbliższy współpracownik Lutra, współtwórca reformacji), w połowie XVI w. na
koszt Fryderyka III Mądrego. Po śmierci Melanchtona (1560) w domu
mieszkali kolejni profesorowie uniwersyteccy. W 1954 urządzono tu muzeum regionalne, w
którym szczególne miejsce zajmują ekspozycje poświęcone pracy
Melanchtona.
Gotycki kościół NMP zbudowany w XIV w., rozbudowany w następnym stuleciu (m.in. dobudowano zespół późnogotyckich portali). Wewnątrz najważniejszym zabytkiem jest ołtarz główny z obrazami Lucasa Cranacha Starszego i Młodszego, jedno z pierwszych dzieł protestanckiego malarstwa tablicowego. Jest to tryptyk, gdzie w głównej części znajduje się przedstawienie Ostatniej Wieczerzy, na bocznych skrzydłach przedstawienia sakramentu chrztu i spowiedzi. Na rewersach przedstawienia F. Melanchtona oraz J. Bugenhagena, a w predelli scena ukazująca nauczającego Lutra. Brązowa chrzcielnica z 1457 jest dziełem Petera Vischera Starszego, ponadto obrazy epitafijne ze scenami biblijnymi pędzla Ł. Cranacha Młodszego. Tutaj w 1521 Andreas Bodenstein oraz Justus Jonas odprawili pierwsze w Niemczech nabożeństwa luterańskie.
foto: Gertrud K.
Gotycki kościół zamkowy (Allerheiligen), zbudowany w XV w., gruntownie przebudowywany w XVIII i XIX wieku w duchu neogotyckim. Miejsce spoczynku Marcina Lutra i Filipa Melanchtona. Od strony północnej znajduje się wejście, gdzie na dawnych drewnianych drzwiach Marcin Luter miał przybić swoje 95 tez. Wewnątrz m.in. portret Lutra, pędzla Lucasa Cranacha Młodszego, brązowa chrzcielnica wykonana przez Petera Vischera starszego z Norymbergi, późnogotyckie nagrobki Jana Stałego i Fryderyka Mądrego. Witraże, wśród z nich przedstawiające herby miast, które pierwsze przyjęły luteranizm.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz