Quouzhou: światowe emporium chińskie dynastii Song i Yuan 2021

 Czasy rozkwitu Quanzhou przypadały na bardzo ważny okres w rozwoju handlu morskiego w Azji. Obszar wpisany obejmuje budowle sakralne, w tym meczet Qingjing z XI wieku, będący jedną z pierwszych budowli muzułmańskich w Chinach, grobowce muzułmańskie i szeroki wachlarz zabytków archeologicznych: budynki administracyjne, kamienne nabrzeża o funkcji handlowej i obronnej, wytwórnie ceramiki i wyrobów z żelaza, elementy sieci transportowej miasta, dawne mosty, pagody i inskrypcje. Od X do XIV wieku w tekstach arabskich i zachodnioeuropejskich  miasto występowało pod nazwą Zayton.

fuente. Quanzhou - Megaconstrucciones, Extreme Engineering

fuente: Quanzhou, stad in de provincie Fujian, China (loekkorff.nl)

fuente: Quanzhou 2022, #5 places to visit in fujian, top things to do, reviews, best tourist places to visit photo gallery | HelloTravel China

fuente. Tourism Observer: CHINA: Quanzhou Among Ten Most Charming Cities In China,It Is China's Shoe City - 3,000 Shoe Factories Produce 500 Million Pairs A Year

                                                  Kamienne miasto Chongwu

fuente. Beautiful abandoned places to explore around the world | Skyscanner

 fuente. Travel Report: Chongwu Town, China. - Leighton Travels!

fuente. www.china.org.cn/wap/2015-05/21/content_35625960_4.htm

Swiątynia Kaiyuan z 686 r. jest mieszanką stylu chińskiego i indyjskiego. durante la dinastía Tang. Su estilo arquitectónico es una mezcla de la arquitectura china e india. Słynie z dwóch kamiennych pagod.

fuente. Templo Kalyuan - Quanzhou, China Fotografía de Jon Berghoff | Bellas Artes América (fineartamerica.com)

fuente: Pabellón - Templo Kaiyuan - Quanzhou, China Fotografía de Jon Berghoff | Bellas Artes América (fineartamerica.com)

 Meczet Qingjing z  1009 roku. 

fuente. Spectacular Qingjing Mosque Quanzhou - Quanzhou Qingjing Mosque Photos, Pictures of Qingjing Mosque, Quanzhou, Fujian (tripchinaguide.com)

Latarnia morska Cordouan . Francja 2021

 Latarnia morska Cordouan wznosi się na skalistej mieliźnie Oceanu Atlantyckiego, położonej w pobliżu estuarium Żyrondy. Zbudowano ją z bloków białego wapienia na przełomie XVI i XVII wieku według projektu inżyniera Louis de Foix i pod koniec XVIII wieku przebudowano według projektu inżyniera Teulère. Monumentalna wieża, będąca arcydziełem wśród budowli służących sygnalizacji morskiej, została ozdobiona pilastrami, kolumnami, modylionami i gargulcami. Nawiązuje do słynnych w Starożytności latarni morskich i ilustruje sztukę wznoszenia tego rodzaju budowli w czasach wielkich wypraw morskich, kiedy miały one szczególne znaczenie dla oznaczania terytorium i zapewniania bezpieczeństwa na morzu. Podwyższenie latarni pod koniec XVIII w. i przebudowa jej szczytu są wyrazem osiągnięć naukowo-technicznych tej epoki.

 fuente: Phare de Cordouan : Billets pas chers - MyTravelPass.com (my-travel-pass.com)

                               fuente: [Phare de Cordouan] Le Monument-Phare_2 - YouTube

                                fuente: [Phare de Cordouan] Le Monument-Phare_2 - YouTube

Sbuâ – doroczna pielgrzymka do zawiji w Tuacie. Algeria

 Co roku przedstawiciele berberyjskiego ludu zenati, zamieszkującego południowo-wschodnią część Sahary algierskiej, udają się z pielgrzymką do mauzoleów świętych dla uczczenia urodzin proroka Mahometa. Sbuâ to trwająca tydzień pielgrzymka, której towarzyszą tańce i śpiew o charakterze wspólnotowych praktyk kulturowych. Pielgrzymka kończy się siódmego dnia na placu przed zawiją położoną w centrum Gurary, gdzie znajduje się mauzoleum Sidi El Hadżda Belkasema. Przedstawiciele różnych grup symbolicznie łączą się wokół sztandaru świętego. Dołączają oni później do własnych grup, by wziąć udział w obrzędach sprawowanych przez najstarszych pielgrzymów. Kobiety uczestniczą w tym wydarzeniu, wznosząc okrzyki. Na tydzień przed rozpoczęciem pielgrzymki kobiety odprawiają rytuał zwany obrzędem żaren, podczas którego rozcierają pierwszą garść ziaren zboża, z którego zostanie przyrządzony kuskus dla pielgrzymów. Zgodnie z tradycją, obrzędy mogą sprawować mężczyźni wywodzący się z rodów poszczególnych świętych, uważający się za ich potomków. Dzieci i młodzież uczestniczą w pielęgnowaniu tradycji poprzez asystowanie przy wykonywanych czynnościach, modlitwach i śpiewie, stopniowo zdobywając potrzebną wiedzę.

                                                      fuente: Easyvoyage

Rytuały i uroczystości Sebbeïba w oazie Dżanat. Algeria

 Odprawiane są w ciągu dziesięciu dni w pierwszym miesiącu muzułmańskiego kalendarza księżycowego. W czasie Timoulawine, trwających dziewięć dni zawodów, tancerze i śpiewacy konkurują ze sobą o prawo reprezentowania swojej społeczności. Dziesiątego dnia, wyłonieni w wyniku zawodów zwycięzcy uczestniczą w obrzędach i ceremoniach Sebeïba. Mężczyźni w strojach wojowników razem z kobietami udają się w miejsce zwane loghya. Tancerze ustawiają się w rytualny krąg, pobrzękując nieprzerwanie mieczami, a kobiety śpiewają obrzędowe pieśni przy akompaniamencie tamburynów. Pod koniec dnia uczestnicy się rozchodzą. Wiedza związana z obrzędami i ceremoniami jest przekazywana przez osoby starsze. Miejscowi rzemieślnicy wytwarzają i naprawiają stroje, broń, biżuterię i instrumenty muzyczne niezbędne do odprawienia obrzędów i ceremonii. Tradycje te mają duże znaczenie dla tożsamości kulturowej Tuaregów, którzy żyją na Saharze algierskiej.

                                                        fuente: Unesco

                                                   fuente: Unesco

Doroczna pielgrzymka do mauzoleum Abd al-Kadira. Algeria

 Co roku sufickie wspólnoty prowadzące wędrowny lub osiadły tryb życia udają się na pielgrzymkę do mauzoleum muzułmańskiego mistyka Sidi Abd al-Kadera Ben Mohhammada, zwanego Sidi Szajch, który jest pochowany w Al-Abdjad Sidi asz-Szajch. Hołd temu założycielowi bractwa oddawany jest przez trzy dni, począwszy od ostatniego czwartku czerwca. Są to obchody religijne i świeckie. Pielgrzymka odnawia więzi i związki w bractwie sufickim, zapewnia utrzymanie pokoju i stabilizację w relacjach między wspólnotami. Przyczynia się również do rozkwitu sufizmu, a także do pielęgnowania wartości wspólnotowych, takich jak gościnność i wspólne odprawianie obrzędów, polegających na modlitwach do Sidi Szajcha, recytacji tekstów Koranu, świeckich tańcach i pieśniach. Obchody rozpoczyna chóralna recytacja wersetów Koranu, po czym o świcie następuje uroczystość polegająca na odnowieniu przynależności wspólnot do bractwa sufickiego. Uroczystości świeckie, w których bierze udział ponad trzystu jeźdźców, wywodzących się z różnych wspólnot, obejmują rozgrywki szermiercze, konne i taneczne.

                                                       fuente: Cnrpah

Obrzędy i rękodzieło związane z tradycjami stroju weselnego w regionie Tilimsan. Algeria

 Obrzędy weselne  rozpoczynają się w domu rodzinnym panny młodej, gdzie stroi się ją w złotą jedwabną suknię. Towarzyszą jej przyjaciółki oraz mężatki z rodziny w strojach weselnych. Na dłoniach panny młodej wykonuje się rysunek henną. Starsza z kobiet pomaga jej założyć aksamitny haftowany kaftan i stożkowate nakrycie głowy. Sznury pereł o barokowym przepychu mają służyć ochronie jej narządów wewnętrznych przed złymi duchami. Panna młoda opuszcza dom rodzinny pod osłoną jedwabnego połyskliwego szala. Jedna z towarzyszących jej mężatek kreśli na jej policzkach i pod dolną wargą czerwone i srebrne kręgi, co ma zapewnić oczyszczenie i ochronę. Kiedy już chroni ją kaftan, biżuteria i makijaż, panna młoda zdejmuje szal i jest gotowa do zaślubin. Młode dziewczęta z Tlemcen są wtajemniczane w tradycję stroju weselnego od najmłodszych lat. Sztuka wykonywania drogocennego stroju jest przekazywana z pokolenia na pokolenie.

                                                       fuente: Twitter

                                                       fuente: Pinterest

                                                              fuente: Unesco

                                                          fuente: Unesco

Buklog, system obrzędów dziękczynnych ludu Subanen. Filipiny

 Buklog stanowi złożony system obrzędów dziękczynnych odprawianych przez lud Subanen –rdzennych mieszkańców południowej części Filipin. Przygotowania do obrzędów wyrażających wdzięczność dla duchów należą do głowy rodu, timuay, który zazwyczaj jest też przywódcą wioski. Rytuały służą jedności rodziny, klanu i społeczności, ale również zapewnieniu harmonii między światem ludzkim, przyrodą i światem duchowym. Do duchów kierowane są na przykład zapytania i prośby o pozwolenie na zbieranie runa leśnego, zaś ofiary składane są w formie datków pieniężnych. Duchy zmarłych zapraszane są do udziału w festynie. W obrzędach wzywa się duchy wody, ziemi lub muzyki i tańca. Uczestniczy tańczą na zadaszonym podium zbudowanym z drewna, które stanowi przestrzeń społeczną i sakralną zwaną buklog. Konstrukcja ta, rezonując, wydaje dźwięki, które mają podobać się duchom. Następnie wykonywany jest wspólny taniec, służący odnawianiu więzi duchowych i społecznych. O ile ten system obrzędów pozostaje głównym czynnikiem jednoczącym całą społeczność, jego trwaniu i żywotności zagrażają różne czynniki natury społecznej, politycznej i gospodarczej, w tym wpływy innych kultur na terenach tradycyjnie zamieszkiwanych przez lud Subanen, ewolucja życia rodzinnego i problemy ekonomiczne. Nawet jeśli lud Subanen wypracował mechanizmy adaptacyjne, zapewniające przetrwanie jego kultury, buklog uważany jest  za przejaw dziedzictwa, który może zaniknąć pod wpływem wielu realnych, powiązanych  ze sobą zagrożeń.

fuente: Subanen's Buklog Is Part of UNESCO's Intangible Cultural Heritage (spot.ph)

          fuente: Buklog, thanksgiving ritual system of the Subanen - intangible heritage - Culture Sector - UNESCO

fuente: Buklog Ritual of Zamboanga’s Subanen Tribe Inscribed in UNESCO’s Intangible Cultural Heritage List | Philippine Primer

Tamborada – rytuał bębnów. Hiszpania

Rytuał gry na bębnach – tamborada – to jednoczesne, grupowe, głośne i niezwykle intensywne uderzanie w tysiące bębnów, odbywające się w przestrzeni publicznej w miastach i miasteczkach w całym kraju, nieprzerwanie przez wiele dni i nocy.  Tamborady stanowią część obchodów Wielkiego Tygodnia i mają różne znaczenie, zależnie od miejsca, dnia i pory, w jakiej się odbywają. Specjalne kostiumy, instrumenty, gra na bębnach przyczyniają się do rozwoju lokalnego rzemiosła, w którym rodziny, a przede wszystkim kobiety odgrywają szczególną rolę. Wspólne spożywanie posiłków w miejscach publicznych także buduje atmosferę wzajemnej życzliwości. Społeczności lokalne przygotowują się do tego wydarzenia przez cały rok, organizując się w różne grupy, będące jednocześnie depozytariuszami wiedzy i umiejętności praktycznych związanych z tym rytuałem. Proces ich przekazywania przez najbardziej doświadczone osoby przyczynia się do budowania silnego poczucia przynależności do danej grupy i także silnego przywiązania do tradycji tego rytuału w całej lokalnej społeczności. Międzypokoleniowy przekaz tej formy dziedzictwa zapewniony jest dzięki organizacji specjalnych wydarzeń, takich jak dziecięce i krajowe tamborady, warsztaty gry na bębnach czy haftu, a także różnego rodzaju konkursy. 

fuente. Las tamboradas de España, inscritas en la Lista de Patrimonio Inmaterial de la Unesco (canalpatrimonio.com)

fuente. Tamboradas de Hellín y Tobarra - Semana Santa a golpe de tambor | Semana santa, Tambor (pinterest.com)

Sítio Roberto Burle Marx. Brazylia 2021

 Obszar, położony na zachód od Rio de Janeiro, to efekt trwających przez ponad 40 lat prac architekta krajobrazu i artysty Roberto Burle Marxa (1904–1994), który, inspirując się ideami modernizmu, dążył do stworzenia z pomocą rodzimej roślinności „żywego dzieła sztuki” i „laboratorium krajobrazu”. Ogród założony tu w 1949 r., ma wszystkie najważniejsze cechy charakterystyczne ogrodów krajobrazowych, będących dziełem tego artysty i wywarł też znaczący wpływ na rozwój współczesnych ogrodów w skali międzynarodowej.  Pod koniec lat 60. XX wieku występowała tu największa koncentracja roślin brazylijskich i rzadkich gatunków roślin tropikalnych. Około 3500 gatunków flory tropikalnej i podzwrotnikowej rośnie w harmonii z miejscową roślinnością, taką jak namorzyny i restinga – krzewiaste przybrzeżne zarośla i niskie lasy wybrzeża Atlantyku. 

fuente: pinkpagodastudio: Roberto Burle Marx

       fuente: pinkpagodastudio: Roberto Burle Marx

                            fuente: Sitio Roberto Burle Marx, Rio de Janeiro, Brazil. IMG_3031… | Flickr

 fuente: Roberto Burle Marx, Rio de Janeiro. Photo essay Filippo Poli (transfer-arch.com)

                                        fuente: Burle Marx - Palmas de silicio (siliconpalms.com)

                            fuente: Sítio Roberto Burle Marx | Barra de Guaratiba, Rio de Janeir… | Flickr

Muzyka tradycyjna vallenato z regionu Magdalena Grande. Kolumbia

 Tradycyjna muzyka vallenato wywodzi się z połączenia muzyki Kolumbii Północnej, pieśni hodowców bydła w Magdalena Grande, pieśni afrykańskich niewolników i tradycyjnych tańców autochtonicznych mieszkańców Sierra Nevada w Santa Marta. Czerpie ona również z tradycji poezji hiszpańskiej i gry na europejskich instrumentach muzycznych. Słowa towarzyszące muzyce vallenato mają objaśniać świat poprzez opowieści, w których realizm łączy się z wyobraźnią. W piosenkach przeplata się nostalgia, radość, ironia i żart. Używane instrumenty muzyczne to caja (bębenek, na którym wybija się rytm rękoma), guacharaca i akordeon. Ten rodzaj muzyki opiera się na czterech rytmach czy „melodiach” o własnym schemacie rytmicznym. Wykonywany jest z okazji festiwali muzyki vallenato, ale przede wszystkim w czasie gromadzących przyjaciół i rodziny „parrandas”, które mają duże znaczenie w budowaniu wspólnej regionalnej tożsamości. Istnieją różne przeszkody, zagrażające żywotności muzyki vallenato, przede wszystkim konflikty zbrojne w Kolumbii związane z wojnami narkotykowymi. 

Opowieści Yimakan plemienia Hezhen. Chiny

Nanajowie– lud tunguski zamieszkujący tereny dalekiego wschodu Syberii (Rosja), nad dolnym Amurem i Ussuri. Liczebność Nanajów wynosi ok. 17 tysięcy, z czego 12 003 żyje w Federacji Rosyjskiej, a 4640 w Chinach (2000). Posługują się językiem nanajskim z grupy tungusko-mandżurskiej. Od XIX wieku prawosławni, lecz zachowali też pierwotne wierzenia animistyczne oraz szamanizm. Nanajowie zajmują się myślistwem, rybołówstwem, hodowlą. 

Opowieści Yimakan są ważnym elementem sposobu widzenia świata i pamięci historycznej mniejszości etnicznej Hezhen, zamieszkującej północno-wschodnie Chiny. Mogą występować w formie prozy lub wierszy. Składają się z wielu części, które obrazują wydarzenia z życia społeczności, począwszy od plemiennych sojuszy i bitew po zwycięstwa bohaterów nad potworami i najeźdźcami. To dziedzictwo przekazywane ustnie służy nie tylko obronie tożsamości etnicznej i integralności terytorialnej, lecz także pozwala zachowywać tradycyjną wiedzę na temat rytuałów szamańskich, rybołówstwa i łowiectwa. Opowiadacze historii za pomocą na przemian śpiewu i mowy oraz wykonywania rozmaitych melodii przedstawiają różne postaci i wątki tematyczne. Uczą się sztuki opowiadania zazwyczaj w rodzinie lub we własnym klanie, ale obecnie również osoby spoza mniejszości są przyjmowane na naukę. Mniejszość Hezhen nie posiada własnego pisma, w związku z czym sztuka Yimakan odgrywa kluczową rolę w zachowaniu ich języka ojczystego, religii, wierzeń, folkloru i zwyczajów.