Stare miasto Kuldyga. Łotwa 2023

 Kuldyga wzmiankowana była po raz pierwszy w 1245 roku, w dokumentach biskupa Wilhelma. W tych latach na terenie obecnej Kuldygi zbudowano zamek inflanckiej gałęzi zakonu krzyżackiego nazwany Jesusburg (później Goldingen). W 1378 Kuldyga uzyskała prawa miejskie, a w 1398 wstąpiła do Związku Hanzeatyckiego. W XVII wieku była, obok Mitawy, głównym ośrodkiem Księstwa Kurlandii i Semigalii. Do dziś nazywana jest stolicą Kurlandii.  Miasto jest wyjątkowym przykładem tradycyjnej osady miejskiej, która z małej średniowiecznej wioski stała się ważnym ośrodkiem administracyjnym Księstwa Kurlandii i Semigalii między XVI a XVIII wiekiem. Struktura miejska Kuldīgi w dużej mierze zachowała układ ulic z tamtego okresu i obejmuje tradycyjną architekturę zrębową, a także style inspirowane obcymi, które ilustrują bogatą wymianę między lokalnymi rzemieślnikami i podróżnikami z całego Morza Bałtyckiego. Wpływy architektoniczne i tradycje rzemieślnicze wprowadzone w okresie Księstwa przetrwały aż do XIX wieku. Miasto wyrosło z zamku, wokół którego znajduje się średniowieczna dzielnica Kalnamiests. Zamek był wielokrotnie plądrowany przez Szwedów i Rosjan na początku XVIII wieku, nigdy się nie odbudował i został ostatecznie zburzony na początku następnego stulecia. 

 

Ceglany most na rzece Windawa

https://www.baltukelias.lt

https://visitbaltics.net

https://www.cypis.pl

https://www.rigatraveller.com

https://shoelove.deichmann.com

Renesansowy ratusz (Ratslaukums) z 1860 r.

https://baltictrails.eu

https://www.getyourguide.es

https://www.llegarsinavisar.com

Luterański kościół św. Katarzyny z bogato rzeźbioną amboną i ołtarzem z XVII wieku, autorstwa Seferemsa Starszego oraz organami z 1715 roku.

https://www.llegarsinavisar.com

Wartości, wiedza, tradycje i praktyki ludu Awajún związane z garncarstwem. Peru 2021

 Proces powstawania wyrobów garncarskich obejmuje pięć etapów: pozyskiwanie potrzebnych surowców, formowanie naczyń, wypalanie, dekorowanie i prace wykończeniowe. Każdy z tych etapów ma znaczenie i wartości, które opiewają tradycje przekazywane ustnie. Wyrób i dekorowanie naczyń wymagają wiedzy i umiejętności. Garncarze używają specjalnych narzędzi, takich jak kamienie szlifierskie i polerskie, drewniana deska, narzędzie do modelowania i pędzel z ludzkich włosów. Naczynia są zdobione geometrycznymi wzorami, dla których inspirację stanowią elementy zaczerpnięte z przyrody: rośliny, zwierzęta, góry i gwiazdy. Naczynia służą celom związanym z przyrządzaniem i podawaniem potraw, jedzeniem, piciem, przechowywaniem  żywności, a także  czynnościom związanym z obrzędami i uroczystościami. Pełnią również ważną rolę społeczną. Jako sposób wyrażania osobowości, hojności i życia intymnego tysiącletnia praktyka pozwoliła na upodmiotowienie kobiet z ludu Awajún , ponieważ to one sadzą i pielęgnują rośliny wykorzystywane do wyrobu i dekorowania naczyń. Głównymi depozytariuszkami wiedzy, nauki i tradycji są mędrczynie Dukúg,  które przekazują je młodszym kobietom w rodzinie.

https://perulegal.larepublica.pe

https://detrujillo.com

https://www.peru.travel/es

L-Ghana, tradycje związane z maltańskimi pieśniami ludowymi. 2021

 Nazwa L-Għana (wymawiana ‘ana’) odnosi się do trzech rodzajów maltańskich rymowanych pieśni ludowych. Pierwszy z nich, ’quick-wit ’għana to improwizowany pojedynek między parą lub dwiema parami wokalistów. Śpiewacy rywalizują ze sobą na argumenty i cięte riposty w formie rymowanych, dowcipnych, kwiecistych i spontanicznych wypowiedzi, śpiewanych w rytm przyjemnych melodii. Forma ta jest najczęściej praktykowana przez mężczyzn. ’Factual’ għana to długi, narracyjny poemat śpiewany solo zazwyczaj z pamięci na temat ważnych lokalnych wydarzeń obecnych w pamięci zbiorowej. ‘Bormla’ għana to proste liryczne pieśni śpiewane z wykorzystaniem szerokiej skali głosu, w szczególnym stylu wokalnym, w którym pojedyncza sylaba jest śpiewana na kilku następujących po sobie nutach. Niegdyś ten trzeci rodzaj pieśni był śpiewany przez kobiety, ale dzisiaj stracił na popularności w porównaniu ze stylem ‘quick-wit’ wykonywanym głównie przez mężczyzn. Występy są organizowane przez cały rok publicznie i prywatnie, a także w czasie festiwali na świeżym powietrzu i podczas uroczystości.

                                                                 https://talk.mt

Święte kompleksy okresu Hojsala. Indie 2023

Hojsala była to dynastia w południowych Indiach, która pomiędzy X a XIV w. stworzyła tzw. "Cesarstwo Hojsala", obejmujące większą część obecnego stanu Karnataka. Stolicą Hojsalów był początkowo Belur, w późniejszym okresie Halebidu. Okres panowania dynastii Hojsalów jest szczególnie ważny ze względu na dynamiczny rozwój architektury i sztuki. Do dnia dzisiejszego zachowało się ponad sto świątyń w tzw. stylu Hojsala, najsławniejsze z nich to świątynie Ćennakeśava w Belurze, Hoysaleśwara w Halebidu oraz Ćennakeśava w Somanathapura. Władcy z tej dynastii byli również mecenasami literatury, przyczyniając się do powstania wielu dzieł zarówno w sanskrycie, jak i w języku kannada.

Świątynie charakteryzują się hiperrealistycznymi rzeźbami i kamiennymi rzeźbami pokrywającymi całą powierzchnię architektoniczną, platformą okalającą, galerią rzeźb na dużą skalę, wielopoziomowym fryzem i rzeźbami legendy Śali. Doskonałość sztuki rzeźbiarskiej leży u podstaw artystycznych osiągnięć tych kompleksów świątynnych, które reprezentują znaczący etap w historycznym rozwoju hinduskiej architektury świątynnej.

Świątynia Ćennakeśava w Somanathapura.

https://www.shutterstock.com/es

https://yatrikaone.com/india

https://thetempleguru.com
 

https://thetempleguru.com

https://thetempleguru.com

 Świątynia  Ćennakeśava w Belurze

https://www.gudlu.in/blog

https://www.expedia.es/Templo-Chennakesava

https://www.freepik.es

https://www.borrbo.com

https://ar.pinterest.com

Świątynia Hoysaleśwara w Halebidu

https://www.gudlu.in/blog

https://aroundmangalore.com

https://thetempleguru.com

https://tapioca.co.in

https://yatrikaone.com/india
 

Wspólnotowe święto w Campo Maior. Portugalia 2021

 Wspólnotowe święto mieszkańców Campo Maior jest tłumnie obchodzonym wydarzeniem w portugalskim miasteczku, udekorowanym wówczas milionami papierowych kwiatów o różnych kształtach, barwach i wzorach. Przygotowania do święta trwają dziewięć miesięcy. W tym czasie mieszkańcy, pracujący w tzw. komisjach ulicznych, zajmują się wykonywaniem dekoracji, które  później zostaną rozmieszczone w różnych częściach miasta. Pracują zazwyczaj nocą, w prywatnych domach lub w magazynach. Często w trakcie wykonywania papierowych kwiatów śpiewa się pieśni. Kultywowanie tradycji wzmacnia więzi społeczne łączące mieszkańców i rozwija ich pomysłowość. Komisje po przyjacielsku konkurują ze sobą o to, które dekoracje wzbudzą największy zachwyt publiczności, dlatego do samego końca nie pokazują innym efektów swojej pracy. Dopiero w przeddzień święta miasto ulega całkowitej przemianie. Udekorowane ulice nabierają kolorów. W dniu samego święta miasteczko tłumnie wypełniają mieszkańcy. Tradycja wywodzi się z obchodów religijnego święta ku czci św. Jana Chrzciciela. Od 1921 roku uroczystości nie noszą już miana tego święta, niemniej wizerunek świętego do dziś jest niesiony w czasie procesji, będącej ich nieodłączną częścią. 

https://www.canalextremadura.es

https://ciudad-dormida.blogspot.com

https://eltiempomx.com/noticia

https://www.miruta.es

Qudud Halabiya. Syria 2021

 Qudud Halabiya to rodzaj tradycyjnej muzyki z Aleppo o stałej melodii. Słowa pieśni śpiewanych z okazji religijnych lub dla rozrywki są dobierane zależnie od rodzaju wydarzenia. Doświadczeni pieśniarze potrafią dostosowywać improwizowane przez siebie słowa do aktualnych okoliczności. Są znani ze śpiewu w niskiej tonacji. Wyżyny sztuki osiągają w długim przetrzymywaniu jednej nuty lub w powtarzaniu jednej frazy, co wprawia publiczność w stan ekstazy, zwany tarab. Doświadczany wówczas przez słuchaczy stan emocjonalny jest porównywany przez nich do stanu „upojenia alkoholowego bez picia”. Słuchacze odgrywają zasadniczą rolę w inspirowaniu wokalisty. Zazwyczaj tańczą w rytm muzyki, wykonując ruchy tułowiem i unosząc ramiona w górę. Towarzysząca pieśniom muzyka jest grana przez zespół muzyczny. Mieszkańcy Aleppo nadal uprawiają muzykę qudud, która  rozbrzmiewa w uliczkach i na bazarach starego miasta. Pod wpływem zachodzących zmian społecznych wykonywana jest również w innych częściach miasta, ale jej tradycyjne elementy są zachowane. Pojawiły się pieśni niezwiązane z tematyką religijną, opowiadające o życiu, miłości, tradycji i honorze, niekiedy zaczerpnięte z poezji ludowej. 

https://ich.unesco.org/es

Warownie pierścieniowe z epoki wikingów. Dania 2023

 Trelleborg to zbiorcza nazwa sześciu okrągłych fortyfikacji z epoki wikingów. Pięć z nich pochodzi z czasów panowania Haralda Blåtanda (zm. 986). Fortyfikacja w Borgeby w Szwecji jest datowana na około 1000 r. i może również pochodzić z czasów panowania tego samego władcy. Fortyfikacje te zostały nazwane Trelleborg, gdy pierwszy przykład został odkryty w wiosce o tej samej nazwie w pobliżu Slagelse. Wszystkie forty Trelleborg mają idealnie okrągły kształt, a ich struktura mogła obejmować zaawansowany wał zewnętrzny, ale niekoniecznie okrągły. Zbudowana z geometryczną precyzją, która była bardzo zaawansowana jak na tamte czasy, każda forteca ma okrągłą strukturę z bramami skierowanymi w głównych kierunkach, fosą ochronną i wewnętrznymi podziałami, które ułatwiają organizację przestrzeni. Tradycyjnie nazwa Trelleborg definiowana jest jako twierdza zbudowana przez niewolników (staronordyckie od duńskiego træl, niewolnik), ale słowo „trel” (liczba mnoga trelle) jest bardziej prawdopodobne i odnosi się do drewnianych słupów pokrywających obie strony okrągłych murów ochronnych.

Trelleborg, położony w pobliżu Slagelse na wyspie Zelandia, jest jednym z najbardziej znanych i najlepiej zachowanych fortec.

https://www.tv2east.dk

 

Aggersborg jest największą ze wszystkich twierdz, o średnicy 240 metrów. Znajduje się w północnej Jutlandii, w pobliżu Limfjordu.

https://www.opdagdanmark.dk

Fyrkat, położony w pobliżu Hobro w Jutlandii, ma średnicę 120 metrów. Otoczony jest fosą i ziemnym murem. Wewnątrz znaleziono pozostałości 16 domów komunalnych i kuźni, co wskazuje na znaczną aktywność gospodarczą i społeczną w twierdzy. 

https://www.historyhit.com

Nonnebakken znajduje się w samym sercu Odense, na wyspie Fyndåne.

https://museumodense.dk

Borgring znajduje się w pobliżu Køge w Zelandii. Centrum dla zwiedzających ma zostać otwarte w 2025 roku.

Kulturowe praktyki i środki wyrazu związane z M’Bolon, tradycyjnym perkusyjnym instrumentem muzycznym. Mali 2021

 M’Bolon jest instrumentem muzycznym składającym się z dużego pudła rezonansowego z tykwy pokrytego wołową skórą i drewnianego wygiętego gryfu ze strunami. Dla wzmocnienia dźwięcznych wibracji muzyk często ma przy sobie urządzenie  podobne do dzwonka, składające się z metalowych płytek, na których są umocowane małe owalne blaszki. Urządzenie wyposażone w małe druciane kółka jest przymocowane do dłoni muzyka za pomocą poduszeczki ze sznurkami albo z gumką. Zastosowanie M’Bolon zależy od liczby strun. Instrumenty o jednej lub dwóch strunach są używane w czasie świąt ludowych i uroczystości, towarzyszą obrzędom i ceremoniom religijnym. Najbardziej popularne są instrumenty o trzech lub czterech strunach. Używa się ich przy składaniu hołdu wodzom, opiewaniu czynów władców, pobudzaniu zapału przy pracach polnych, mobilizowaniu energii wojowników. Może to być gra tylko na instrumencie M’Bolon lub wspólnie z innymi instrumentami, takimi jak ksylofon,  mówiący bęben i lutnie. M’Bolon jest używany na południu Mali, niezależnie od grupy etnicznej, płci i religii.  Nauka gry jest przekazywana przez mistrzów i przez lokalne stowarzyszenia.

                                                             https://ich.unesco.org

https://malinewstv.com

Songket. Malezja 2021

 Songket jest tradycyjną malezyjską tkaniną  wykonywaną przez kobiety na Półwyspie Malajskim i w stanie Sarawak. Termin odnosi się do dekoracyjnej techniki tkackiej, polegającej na wplataniu w osnowę i wątek złotych lub srebrnych nici. W efekcie, na barwnym tle pojawia się ozdobny motyw. Tkanina jest wytwarzana na tradycyjnych malajskich dwupedałowych krosnach zwanych kek. Jest wyrobem bardzo wyrafinowanym, którego wykonanie wymaga miesięcy pracy doświadczonych rękodzielników. Pochodząca z XVI wieku technika tkacka przekazywana jest z pokolenia na pokolenie. Styl songket wyróżnia wzornictwo o motywach geometrycznych lub roślinno-zwierzęcych, takich jak kwiaty, ptaki i owady. Tradycyjnie tkanina była noszona jedynie przez władców i ich rodziny. Dzisiaj wykorzystywana jest przez ludność malajską w tradycyjnych strojach noszonych z okazji  ceremonii królewskich, wesel, świętowania narodzin, świąt i pełnienia oficjalnych funkcji państwowych. Wyrób tkanin songket zawsze należał do kobiet, ale mężczyźni przyczyniają się do ich wytwarzania, wykonując sprzęt tkacki.

https://zafigo.com

https://au.pinterest.com

https://au.pinterest.com

Tr’ondëk-Klondike. Kanada 2023

Klondike to region na terytorium Jukonu, w północno-zachodniej Kanadzie. Leży wokół rzeki Klondike, która wpływa do rzeki Jukon od wschodu w Dawson City. Słynie z gorączki złota, która rozpoczęła się w 1896 roku i trwała do 1899 roku. Od tego czasu złoto jest wydobywane na tym obszarze nieprzerwanie, z wyjątkiem przerwy na przełomie lat 60. i 70. ubiegłego wieku.

Lud Tr'ondëk Hwëch'in nieprzerwanie zamieszkuje region Klondike od ponad 9000 lat, a UNESCO stwierdziło, że zostało to „zasadniczo zmienione podczas kolonialnej okupacji tych ziem.” Europejscy handlowcy zaczęli przybywać do regionu w połowie XIX wieku, a w 1874 roku założono pierwszą placówkę handlową w Klondike (Fort Reliance). Wkrótce potem, w 1876 r., uchwalono ustawę o Indianach (bez negocjacji z rdzennymi mieszkańcami), która ograniczyła zdolność rdzennych Kanadyjczyków do kontynuowania praktyk kulturowych i życia na ich pierwotnych ziemiach.Ustawa ta i odkrycie metali szlachetnych na tym obszarze doprowadziły do stałego wzrostu liczby osadników w latach osiemdziesiątych XIX wieku, a w 1893 roku w Ch'ëdähdëk, w miejscu starożytnego rdzennego miejsca łowieckiego, założono pierwszą stałą osadę niebędącą rdzenną ludnością. Kiedy w 1896 roku w pobliżu odkryto złoto, powstało kilka boomtowns, a krajobraz wokół Klondike przekształcił się w ośrodek przemysłowy.W ciągu następnych kilku lat do Dawson City przybyło prawie 30 000 osób.[3] W połowie 1901 r. z Kalifornii wyruszyła ekspedycja, której celem było udowodnienie, że w Klondike znajduje się biblijny ogród Eden. Była ona sponsorowana (50 000 USD) przez pana Morrisa K. Jessupa; z amerykańskim przyrodnikiem (Normanem Buxtonem) i dwoma rosyjskimi naukowcami (Waldemarem Bogarasem i Waldemarem Jochelsonem).[7][8] Tr'ondëk Hwëch'in zostali zmuszeni do przeniesienia się w dół rzeki do obozu przodków zwanego Moosehide, gdzie stało się centrum rdzennej społeczności aż do lat pięćdziesiątych XX wieku.

Wpis obejmuje 8 różnych obiektów.

Dawson City: Główne miasto i ośrodek przemysłowy Jukonu podczas gorączki złota w Klondike.

https://www.thrillist.com

https://www.globeguide.ca

https://www.thrillist.com

                                                                                     https://pixels.com

https://www.travelyukon.com
 

https://theinsatiabletraveler.com

Tr'ochëk: Tradycyjny obóz rybacki

https://yukoninfo.com

Jëjik Dhä Dënezhu Kek'it (wioska Moosehide): Ważne miejsce spotkań Tr'ondëk Hwëch'in First Nation, gdzie przenieśli się podczas ekspansji europejskiej.

https://explorenorth.com

foto: blkittell

https://ca.pinterest.com

Ch'ëdähdëk (Czterdziesta Mila): Tradycyjne miejsce polowań i najstarsza europejska osada w Jukonie, która została opuszczona podczas pobliskiej gorączki złota Klondike.

Yukon Historic Sites

Fort Reliance: pierwszy punkt handlowy w Klondike, zbudowany w 1874 roku.

Ch'ëdähdëk Tth'än K'et (cmentarz Dënezhu): Cmentarz Pierwszych Narodów z około 22 grobami.

Fort Cudahy i Fort Constantine: Forty założone w 1893 i 1895 roku i wkrótce potem opuszczone.

Tthe Zra¸y Kek'it (Czarne Miasto): stanowisko archeologiczne i opuszczona rdzenna osada wykorzystywana w XIX wieku do czerpania korzyści z handlu z napływem europejskich kolonistów.