Hurling. Irlandia

Hurling (irl. Iomáint) – gra zespołowa, w której gracze używają kijów i piłek. Uważana za najszybszy zespołowy sport świata. Grana głównie w Irlandii północnej i Irlandii, gdzie jest obok futbolu gaelickiego sportem narodowym i cieszy się ogromnym powodzeniem. Kobieca odmiana tego sportu to camogie. Pierwsze zapisy na temat hurlingu pochodzą z XIV wieku.
Każda drużyna składa się z piętnastu graczy: bramkarza, 6 obrońców, 2 pomocników i 6 napastników. W czasie meczu trener może skorzystać z pięciu graczy rezerwowych. Pole gry ma wymiary 130–145 m długości i 80–90 m szerokości. Bramki wyglądają identycznie jak do gry w rugby. Jeśli piłka wpadnie do bramki pod poprzeczką jest to jeden gol, liczony jako trzy punkty. Jeśli wpadnie nad poprzeczką jest to tylko jeden punkt. Kije wykonywane są z drewna jesionowego i mają 64–97 cm długości. Sliotar (piłka) jest ze skóry i ma średnicę 65 mm (23–25 cm obwodu) i waży 110–120 gramów. W czasie meczu gracze atakują bramkę przeciwnika i chronią swoją własną. Piłkę można chwytać w rękę, kopać lub przenosić na kiju. Jednak po czterech sekundach lub czterech wykonanych przez posiadacza piłki krokach, piłka musi być podana dalej. 

Grupy grobowców w Osace. Japonia 2019

Kofun są to kurhany w kształcie dziurki od klucza, tykwy lub ósemki, zawierające grobowce wysokich rangą urzędników i wpływowych ludzi. Otaczane były jedną lub dwoma fosami. Wewnątrz grobowców umieszczano brązowe lustra, żelazne zbroje, miecze, noże, groty strzał, przedmioty codziennego użytku, narzędzia rolnicze, ozdoby i ceramikę. W niektórych grobowcach zamiast oryginalnych przedmiotów znajdowano ich misternie wykonane kopie z kamienia. Powstawały od III do VII wieku. Odkryto ich ponad 10 tys. Od nich wziął swoją nazwę okres Kofun.
Od III do V wieku kofuny najczęściej powstawały na zboczach gór. W V wieku kurhany były usypywane w dolinach i ich rozmiar uległ znacznemu powiększeniu, tak że same wyglądały jak wzgórza i były widoczne z odległości kilku kilometrów. Od VI do VII wieku ich rozmiary ulegają zmniejszeniu. W drugiej połowie VII wieku zanikają całkowicie, co tłumaczone jest względami ekonomicznymi i rozpowszechnieniem się zwyczaju kremacji na modłę buddyjską. Powodem zanikania kurhanów mógł być także zakaz cesarza Kōtoku, o którym wspomina Nihongi pod datą 646 r. W dekrecie tym cesarz zabrania budowy miejsc tymczasowego pochówku i wyposażania zmarłych w drogocenności. Wyznacza skalę wielkości kurhanu zależną od rangi społecznej zmarłego i nakazuje chowanie na wyznaczonych cmentarzach. Wskazuje budowę kurhanów jako powód nędzy narodu. Największy kofun (Daisenryō-kofun) znajduje się w Sakai i mierzy ponad 800 m długości. Pierwotnie otoczony był trzema fosami, dziś została jedna. Kurhan ten został uznany przez rząd japoński za grobowiec cesarza Nintoku.

Wpis obejmuje grupy 49 ziemnych kurhanów Mozu w mieście Sakai, oraz kurhany Furuichi, w pobliżu miejscowości  Habikino i Fujiidera.

                                        fuente: https://archaeologynewsnetwork.blogspot.com/2



                                                                 fuente: www.ancientpages.com/

                                                          fuente: https://en.japantravel.com/

fuente: http://www.mozu-furuichi.jp/en/learn/about.html

                                                        fuente: http://www.mustlovejapan.com/area/sakai/

Yalli – tradycyjne tańce grupowe Nachiczewanu. Azerbejdżan

Jalli to tradycyjny azerski taniec wykonywany zawsze grupowo. Typowe jalli tańczone jest w kole lub w rzędzie i zawiera elementy gry, pantomimy (naśladującej ruchy ptaków lub innych zwierząt), ćwiczeń fizycznych i specjalnych ruchów tanecznych. Społeczność jalli składa się z praktykujących tę sztukę tancerzy, którzy inicjują taniec spontanicznie lub na zasadzie występów na rozmaitych festiwalach czy innych uroczystościach. Niektóre odmiany jalli mają charakter piosenki i wykonywane są zarówno przez kobiety, jak i mężczyzn, podczas gdy inne praktykowane są tylko przez mężczyzn i charakterem przypominają zabawy pasterskie z elementami naśladownictwa zachowania zwierząt, jak np. trykanie się głowami. Aż do połowy XX wieku taniec jalli był powszechnie praktykowany, później pojawiły się czynniki, utrudniające zachowanie tej tradycji i jej przekaz kolejnym pokoleniom. Najważniejsze z nich to stopniowa utrata przez tę formę sztuki jej społecznego znaczenia na rzecz przedstawień teatralnych, poza tym czynniki zewnętrzne, takie jak migracje i kryzys ekonomiczny na przełomie lat 80. i 90. ubiegłego wieku, stopniowy zanik tradycyjnych, nieformalnych form przekazu oraz drastyczne uproszczenie tańców, które spowodowało utratę przez nie znaczenia jako formy różnorodności kulturowej.

Architektura Franka Lloyda Wrighta. Stany Zjednoczone 2019

Frank Lincoln (ur. 8 czerwca 1867 w Richland Center w stanie Wisconsin, zm. 9 kwietnia 1959) – amerykański architekt modernistyczny, jeden z najważniejszych projektantów XX wieku. Czerpał natchnienie z natury, a do swych prac wykorzystywał naturalne materiały budowlane. Choć jego projekty stały się inspiracją dla rozwoju stylu międzynarodowego, nie identyfikował się z nim i nie podzielał fascynacji funkcjonalistyczną sztuką architektoniczną – można go nazwać prekursorem architektury organicznej, czyli wkomponowanej i zespolonej z naturą. Jego budowle charakteryzowała przy prostocie bryły i dużej funkcjonalności rzutu ornamentyka, także w postaci ukrytego ornamentu, nie stronił też od form monumentalnych.

Jedną ze słynniejszych konstrukcji autorstwa FLW jest Fallingwater, budowany w latach 1935-1939 dla E.J. Kaufmanna w Bear Run, w stanie Pensylwania. Według pomysłu Wrighta domownicy powinni znaleźć się jak najbliżej natury; stąd pod częścią domu, na który składa się seria wolnonośnych balkonów i tarasów, przepływa strumień. Do budowy elementów pionowych wykorzystano kamień, do elementów poziomych – beton. Dom kosztował 155 tysięcy dolarów, gaża architekta wyniosła 8 tys. dolarów.

Najbardziej znanym zrealizowanym projektem Wrighta było Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku. Budowla w kształcie białej spirali powstawała przez 17 lat (1942-1959). Wznosi się przy Piątej Alei. Niezwykła geometria scentralizowanego wnętrza umożliwia zwiedzającym przemieszczanie się po łagodnie opadającej spiralnej rampie podczas oglądania wystaw czasowych.

Kościół Unitarianów w Oak Park łącznie z salą zebrań parafialnych, powstał w 1906 roku wznosi. Układ jest całkowicie osiowy, obie części wiąże łącznik o charakterze wspólnego przedsionka. Całość ma charakter bardzo umiarkowanej secesji . Sposób formowania graniastych brył, płaskie, silnie wysunięty gzymsy przypominają żywo Olbricha Salon Secesji w Wiedniu.

Dom Frederick C. Robie w Chicago (1908-1910)

Dom Taliesin w Spring Green, Wisconsin (1911-1959)

Dom Hollyhock w Los Angeles

Dom Taliesin West w Scottsdale, Arizona

Dom Herberta i Katherine Jacobs w Madison, zbudowany w 1937 r.

Karnawał w Bazylei. Szwajcaria

Obchody karnawału zaczynają się w poniedziałek poprzedzający Środę Popielcową i trwają dokładnie 72 godziny. Są to największe uroczystości karnawałowe w Szwajcarii. W poniedziałek i wtorek odbywają się dwa pochody, które gromadzą około 11 tysięcy osób w strojach karnawałowych, maszerujących w pochodach składających się z „klik” grających na fujarkach i bębnach, z wozami i karetami. Wtorek jest dniem poświęconym dzieciom, z koncertami i pokazami latarni. Towarzyszą temu różne wydarzenia. Karnawał przypomina gigantyczną satyryczną rewię z wykorzystaniem wszelkich środków wizualnych i retorycznych obnażających wady i wpadki różnych osób z życia publicznego. Około 20 tysięcy osób, reprezentujących wszystkie grupy wiekowe i  środowiska społeczne, o różnorodnych korzeniach i poglądach politycznych  aktywnie uczestniczy w tym święcie, które przyciąga 200 tysięcy gości ze Szwajcarii i z zagranicy. Depozytariusze i praktycy tego dziedzictwa zrzeszeni są w stowarzyszeniach różnego typu, do których należą na równi mężczyźni i kobiety. Przekazywanie tradycji odbywa się w rodzinach, które biorą udział w karnawale od kilku pokoleń. Ważną rolę odgrywają również „kliki”, z których wiele ma osobne sekcje zajmujące się przejmowaniem tradycji przez młodsze pokolenie. Kilka wydarzeń cyklicznych odbywających się w ciągu roku,  pozwala na przekazywanie tego elementu dziedzictwa poza czasem karnawału. Tradycje karnawałowe mogły przetrwać dzięki działaniom podejmowanym przez społeczności w ciągu kilku minionych dekad i stałemu wsparciu ze strony władz. 

Paraty i Ilha Grande. Brazylia 2019

Park Narodowy la Sierra de Bocaina 

                                                      fuente: https://trilhaserumos.com.br

                                                                fuente: turismo.culturamix.com

                                                         fuente: https://vidasemparedes.com.br

Ilha Grande (Duża Wyspa) leży w stanie Rio de Janeiro. Długość wybrzeża wynosi ok. 130 km, w jego skład wchodzi 7 małych zatok oraz 106 plaż. Najwyższe wzniesienie (Pico da Pedra D'Água) liczy 1031 m. Na wyspie zachowały się gęste lasy tropikalne, jaskinie i strumienie. Wyspa została odkryta w 1502 przez nawigatora André Gonsalvesa. Przez długi czas odgrywała rolę bazy zaopatrzeniowej (świeża woda, owoce) dla hiszpańskich i portugalskich statków. Odwiedzali ją często piraci tropiący hiszpańskie konwoje ze złotem. Ilha Grande stanowiła ważny punkt transportu niewolników. W XIX w. utworzony został lazaret a w 1903 kolonia karna. Do momentu rozwoju turystyki głównym zajęciem ludności pozostawało rybołówstwo.

Na wyspie żyje wiele gatunków zwierząt zagrożonych wyginięciem (m.in. leniwiec grzywiasty, kajman szerokopyski i kruczyniec rubinowy). Oprócz bogatych przyrodniczo terenów Ilha Grande pod ochroną pozostają także okalające ją wody, które słyną z niezwykłej obecności pingwinów magellańskich w akwenach zasiedlonych przez koralowce. Spotyka się tu również wale biskajskie południowe. 

                                                  fuente: https://www.descubrabrasil.cl/ilha/

Paraty – miasto i gmina w Brazylii, w stanie Rio de Janeiro. Znajduje się w mezoregionie Sul Fluminense i mikroregionie Baía da Ilha Grande. Największą atrakcją jest  historyczne centrum. Miasto zostało zbudowane przez Portugalczyków w 1667 roku, żeby zmylić piratów, którzy regularnie łupili statki ze złotem z kopalń Minas Gerais, wypływające z Rio de Janeiro. Przez 200 lat miejscowość była nie tylko ważnym portem, ale też standardowym przystankiem na drodze z São Paulo do Rio de Janeiro. 

                                                       fuente: https://naturam.com.br/paraty/

                                  fuente: http://www.caronacultural.com.br/en/tours/paraty-rj/

                                                     fuente: https://pousadapardieiro.com.br/

                                             fuente: https://www.27vakantiedagen.nl/brazilie/paraty/

Khon – dramatyczny taniec w maskach w Tajlandii

Sztuka widowiskowa, na którą składają się elementy muzyki, śpiewu, tańca, obrzędu i rękodzielnictwa. Sztuka, której cechą wyróżniającą są pełne gracji ruchy taneczne, popisy instrumentalne i wokalne oraz bogato zdobione, błyszczące kostiumy, opiewa chwałę Ramy, bohatera i wcielenia boga Wisznu, który przynosi światu ład i sprawiedliwość. Poszczególne części spektaklu przedstawiają życie Ramy, w tym jego wędrówkę przez las, podległą mu armię małp i walkę z wojskami króla gigantów Tosakanem. Khon jest formą sztuki wysokiej, która przez wieki rozwijała się na dworze tajskim, a wcześniej syjamskim, jednakże jako przedstawienie teatralne jest ono atrakcyjne dla widzów wywodzących się z różnych warstw społecznych. Khon ma w sobie silny pierwiastek dydaktyczny, jego rolą jest budowanie szacunku dla osób starszych i o wyższym statusie społecznym, podkreślanie wzajemnych zależności pomiędzy przywódcami i poddanymi, opiewanie honoru dowódców i triumfu dobra nad złem. Tradycyjnie sztuka Khon rozwijana była na dworach królewskich i książęcych oraz w domach mistrzów tańca. Dziś przekaz wiedzy z tej dziedziny odbywa się głównie poprzez instytucje edukacyjne, chociaż w dalszym ciągu w oparciu o tradycyjne metody.

Krajobraz Risco Caído i święte góry Gran Canaria. Hiszpania 2019

Risco Caído to stanowisko archeologiczne leżące niedaleko miejscowości  Artenara. Teren o powierzchni 18000 ha. określony  jako "Krajobraz kulturowy  Risco Caído i święte miejsca gór Gran Canaria"  obejmuje miejscowości Artenara, Tejeda, Gáldar y Agaete, w centralnej części wyspy. Znajdują się tu 21 groty wyżłobione w skale wulkanicznej kanionu. Jaskinie były zamieszkane 

przez co najmniej  600 lat, aż do początku XX w.  !0 sierpnia 2019 r. część lasów uległa zniszczeniu na skutek pożaru.

fuente: https://www.lavanguardia.com/cultura/

 Roque Bentayga znajduje się w kraterze wulkanu Tejeda, w Parku  Nublo. 


fuente: https://www.grancanariaexcursions.eu/wp/roque-bentayga-gran-canaria/

W pobliżu można zobaczyć jaskinie kanaryjskich aborygenów  Cuevas del Rey i Roque Camello. 


fuente: https://cabildo.grancanaria.com/rhtml/

Jaskinia Cueva de los Candiles znajduje się niemal na szczycie góry Artenara. Wykuto tu pomieszczenie, którego wszystkie ściany pokryte są malowidłami, przeważnie są to trójkąty, symbolizujące srom. Przypuszcza się, że było to miejsce kultu płodności. 

fuente: https://www.flickr.com/photos/azuaje/16227019153

 Mesa de Acusa 

fuente: https://cabildo.grancanaria.com

Przypuszcza się, że  jaskinia C6 była miejscem zebrań  Faycanes (kapłani canarii) oraz miejscem kultu płodności. Wykuty w suficie otwór świadczy, że mogła służyć jako obserwatorium astrologiczne. 

fuente: toponimograncanaria.blogspot.com

fuente: https://www.laprovincia.es/gran-canaria/2017/03/11/risco-caido-universal/917016.html




fuente: https://www.historiaespanaymundo.com/