Historyczny Park Narodowy Kultury Chaco. Stany Zjednoczone 1987

Obszar chroniony znajdujący się w stanie Nowy Meksyk. Theodore Roosevelt utworzył 11 marca 1907 roku na obecnych terenach parku pomnik narodowy o nazwie Chaco Canyon National Monument. Wiele lat później, 19 grudnia 1980 roku powiększono powierzchnię terenów objętych ochroną i utworzono historyczny park narodowy pod obecną nazwą. Park zajmuje powierzchnię 137,49 km². Na jego terenie znajduje się największe skupisko starożytnych ruin w Stanach Zjednoczonych, istnieją tu ślady obecności człowieka sprzed 7 tysięcy lat. Chaco Canyon, wielki ośrodek kultury przodków Indian Pueblo w okresie 850-1250, stanowił ośrodek ceremonialny, handlowy i polityczny prahistorycznego obszaru Four Corners. Chaco wyróżnia się monumentalnymi budowlami publicznymi i ceremonialnymi oraz charakterystyczną architekturą, posiadającą jedyny w swoim rodzaju ośrodek ceremonialny.

                                                       foto: Vincent Murphy

                                                           foto: Kayla Sawyer

                                                      foto: Steve Wilhelm

                                                              foto: Greg Wass

                                                            foto: Kayla Sawyer

                                                                         foto: John

                                                                   foto: John

                                                        foto: Kayla Sawyer 

                                                                      foto: John

                                                      foto: Vincent Murphy

                                                     foto: George Lamson

Linia kolejowa na Przełęczy Semmering. Austria 1998

Kolej Semmering o długości 41 km była pierwszą linią normalnotorowej kolei górskiej w Europie. Została zaprojektowana przez austriackiego inżyniera Carla von Ghega odpowiedzialnego za budowę linii Wiedeń–Triesti zbudowana w latach 1848–1854. Linia rozpoczyna się w Gloggnitz na wysokości 436 m n.p.m. i kończy się w Mürzzuschlag na wysokości 677 m n.p.m. Najwyższy punkt linia osiąga na 29 km – 896 m n.p.m. Dla potrzeb linii zbudowano 14 tuneli o łącznej długości 1 477 metrów oraz 14 wiaduktów o łącznej długości 1 477 metrów – tunele i wiadukty stanowią 20% linii. Ponadto linia wykorzystuje 118 mniejszych kamiennych mostów łukowych i 11 mostów stalowych. 

Przebieg linii: Gloggnitz, Schlöglmühl,  Payerbach-Reichenau, wiadukt Schwarzatal, wiadukt Payerbachgraben, Küb, wiadukt Kübgraben, tunel Pettenbach, wiadukt Höllgraben, tunel Steinbauer, wiadukt Abfaltersbachgraben, Eichberg, tunel Eichberg, tunel Geyregger, tunel Rumpler, Klamm-Schottwien, tunel Klamm, wiadukt Wagnergraben, wiadukt Gamperlgraben, tunel Gamperl,  wiadukt Rumplergraben, tunel Weinzettelwand, tunel Weinzettelfeld, Breitenstein, tunel Kleiner Krausel, wiadukt Krausel-Klause, tunel Polleros, wiadukt Kalte-Rinne, wiadukt Adlitzgraben, tunel Weberkogel, tunel Wolfsberg, Wolfsbergkogel,  wiadukt Kartnerkogel, Semmering, stary i nowy tunel Semmering, wiadukt Steinhaus, Steinhaus, wiadukt Holzergraben, wiadukt bei Jauern, Spital am Semmering, wiadukt Fröschnitzbach, Mürzzuschlag. 

 

                                                  Gloggnitz

                                                       foto: unci_narynin

                                                    foto: Nicolas Emmanuel-Emile

                                                    foto: Shinichiro Hamazaki

                                               Eichberg

                                                        foto: Trainspotter LGs

                                                     foto: Freddy Enguix

                                       Klamm-Schottwien

                                                       foto: Mundus Gregorius

                                                 foto: Arian Kriesch

                                         Wiadukt Wagnergraben

                                                                 foto: gerk

                                                Breitenstein

                                                          foto: gerk

                                       Wiadukt Kalte Rinne

                                                         foto: Mundus Gregorius

                                                  foto: Christa Reitermayr

                                   Wiadukt Adlitzgraben

                                                      foto: Mundus Gregorius

                                                   Semmering

                                               foto: Nicolas Emmanuel-Emile

                                                      foto: Christian Schreiter

                                                  Mürzzuschlag

                                                         foto: unci_narynin

                                                            foto: unci_narynin

                                                         foto: Mundus Gregorius

                                                      Klagenfurt

                                                      foto: peters452002

Tradycyjna sztuka kazachska dombra kūj

Dombra kūj to krótki utwór muzyczny grany solo (kūj) na instrumencie tradycyjnym w kształcie gruszki, o dwóch szarpanych strunach i długim gryfie, zwanym dombra. Dzięki tym utworom, tradycyjnym bądź improwizowanym, publiczność ma poczucie uczestnictwa w doświadczeniu duchowym i emocjonalnym, ściśle związanym z jej korzeniami i tradycjami. Włączenie się publiczności w wykonanie utworu to jeden z najważniejszych sposobów komunikacji społecznej, a także forma przekazywania wiedzy i umiejętności związanych z kulturą kazachską. Muzyce zazwyczaj towarzyszą opowieści i legendy. Przyszli muzycy oddawani są pod opiekę mistrzów, gdy tylko jako dzieci ujawnią zainteresowanie filozofią i mistrzowskim wykonywaniem tradycyjnej muzyki. Amatorzy uczą się od utalentowanych i bardziej doświadczonych wykonawców, rozwijając własne umiejętności i stopniowo poszerzając repertuar. 

                                                             fuente: Turbina.ru

                                                                 fuente: YouTube

Ksantos-Letoon. Turquía 1988

Ksantos – starożytna stolica Licji, rozbudowana w okresie hellenistyczno-rzymskim, obecnie stanowisko archeologiczne w rejonie miasta Kınık w południowo-zachodniej Turcji. Najstarsze znaleziska archeologiczne  datuje się na VIII wiek p.n.e., jednak pierwsza wzmianka o mieście w źródłach pisanych pochodzi z roku 540 p.n.e. w związku z podbojem Licji przez perskiego wodza Harpagusa. W kolejnych wiekach miasto, podobnie jak cały region, często podlegało zmiennej władzy – zajmowały je wojska Aleksandra Wielkiego, później Antiocha III, po nich Rodyjczycy, a następnie Rzymianie i Bizantyjczycy. Do naszych czasów zachowały się pozostałości grobowców filarowych z cellą i sarkofagiem na szczycie, na monolitowych słupach, bogato zdobione reliefami, pochodzące z V-II wieku p.n.e. (głównie z okresu hellenistycznego). Odkryto też resztki akropolu, murów obronnych, portyków, teatru i rzymskiej agory oraz wiele inskrypcji w języku licyjskim z VI-IV wieku p.n.e.

                                                           foto: denvilles_duo

                                                               foto: rbergsma

                                                          foto: Badly Drawn Dad

                                       

Letoon – starożytne sanktuarium i wyrocznia, najważniejsze miejsce kultu religijnego w Licji. Nazwa pochodzi od istniejącej tu niegdyś świątyni Latony, zbudowanej w miejscu, gdzie według jednej z wersji mitu miały przyjść na świat dzieci bogini – Artemida i Apollon. Świątynia Latony została wzniesiona w II wieku p.n.e. Była otoczona pojedynczą kolumnadą z półkolistymi zdobieniami. Oprócz niej na terenie wykopalisk odkryto też pozostałości dwóch innych świątyń – dedykowanej Artemidzie z IV wieku p.n.e. oraz świątynię Apollina z II wieku p.n.e.. Odkryto tu też liczne mozaiki.

                                                            foto: toetoe

                                     foto: Birmingham East Mediterranean Archive

                                      foto: Birmingham East Mediterranean Archive

Stare Miasto (kasba) w Algierze. Argelia 1992

Stolica Algierii leży w obszernej zatoce nad Morzem Śródziemnym, 800 km od Marsylii. Nad miastem wznoszą się wzgórza do wysokości 400 m n.p.m. W starożytności nosiło nazwę Icosium. Algier został zbudowany na ruinach rzymskiego miasta zburzonego w VII wieku, po zdobyciu przez Arabów. Na początku XVI w dostało się w ręce tureckich korsarzy i odtąd przez długi czas było głównym ośrodkiem korsarstwa i rabunku. W  XVII w.  Francuzi dwukrotnie bombardowali miasto, jednak bez skutku, zdobyli je dopiero w 1830, po zaciętych walkach, które trwały 20 dni. 

Kasba stanowi unikalny typ medyny (muzułmańskiego Starego Miasta). Zachowały się tu ruiny cytadeli, zabytkowe meczety, pałace w stylu ottomańskim oraz tradycyjna struktura miejska, oparta na głęboko zakorzenionym poczuciu wspólnoty.

                                                           foto: iñaki do Campo Gan

                                                         foto: iñaki do Campo Gan

                                                            foto: lionel.viroulaud

                                                         foto: iñaki do Campo Gan

                                                            foto: lionel.viroulaud

                                                         foto: iñaki do Campo Gan

                                                      foto: iñaki do Campo Gan

                                                     foto: iñaki do Campo Gan

Mechet Kechaua

                                                            foto: lionel.viroulaud


Wielki Meczet (XI-XVII wiek) z minaretem z XIV wieku

                                                            foto: lionel.viroulaud

                                                         foto: iñaki do Campo Gan

                                                            foto: Keith Miller

Prekolumbijskie osady wodzowskie z kamiennymi kulami ludu Dequis. Kostaryka

Monolityczne rzeźby w kształcie kul o średnicy od kilku centymetrów do ponad dwóch metrów (największa znaleziona ma 2,4 m średnicy i waży ok. 16 ton)  były wytwarzane w przedziale czasowym wynoszącym 1800 lat, prawdopodobnie przez rdzennych mieszkańców Kostaryki posługujących się językiem czibczańskim. Lud ten żył w odosobnieniu w siedliskach nieprzekraczających 2000 mieszkańców, zajmując się głównie uprawą m.in. fasoli, kukurydzy, manioku, papai, ananasów, dyń, awokado i kakao. Pierwsze zapiski o kamiennych kulach sięgają XIX w., jednak dopiero ich masowe odkrycia podczas prac rolniczych na plantacjach bananów w 1940 przez United Fruit Company wzbudziły zainteresowanie archeologów. Odkrycie to spowodowało między innymi, że wiele z nich zostało przeniesionych z pierwotnych miejsc położenia (np. do ogródków w celach ozdobnych), a część została zniszczona. Obecnie można je znaleźć rozproszone w całej Kostaryce. Dwie z nich znajdują się w Muzeum National Geographic w Waszyngtonie oraz w Muzeum Archeologii i Etnografii na Uniwersytecie Harvarda w Cambridge. Wokół kul narodziło się wiele mitów wynikających z ich pozornej doskonałości, usytuowania, w jakim je odnaleziono (wiele było ułożonych w linie, figury geometryczne, a inne były częściowo zakopane w ziemi) oraz ich struktury (niektóre są z głębokimi bruzdami). Niektóre opowieści mówią o schowanym wewnątrz kul złocie (wskutek czego wiele zniszczono) oraz o eliksirze, który miał moc powiększania skał. Podobnym opowieściom sprzyja fakt, że kamienne kule stanowią swojego rodzaju tajemnicę archeologiczną, gdyż w wyniku hiszpańskiej kolonizacji zaprzestano ich wytwarzania, a rdzenna ludność nie zostawiła po sobie żadnych jednoznacznych dowodów potwierdzających słuszność jakiejkolwiek teorii dotyczącej ich przeznaczenia^.

                                                              foto: Vilseskogen

                                                              foto: Vilseskogen

                                                            foto: Vilseskogen 

                                                                 foto: whistlepunch