Dżerba: świadectwo wzorca osadniczego na wyspiarskim terytorium. Tunezja 2023

Seryjne dobro jest świadectwem zasiedlenia wyspy Dżerba ok. IX w. w warunkach półpustynnych i przy niedostatku wody. Główną cechą wyspy była mała gęstość zaludnienia, która doprowadziła do podzielenia jej na części samowystarczalne pod względem gospodarczym i wzajemnie ze sobą powiązane skomplikowaną siecią dróg, które łączyły również miejsca kultu i wymiany handlowej. Charakterystyczne osadnictwo na wyspie Dżerba, będące wynikiem jednoczesnego oddziaływania czynników środowiskowych, społeczno-kulturowych i gospodarczych, ilustruje przystosowanie stylu życia miejscowej ludności do środowiska naturalnego ubogiego w wodę.

Houmt-Souk to największe miasto na wyspie (ponad 20 000 mieszkańców).

fuente. https://blogs.lavozdegalicia.es

fuente. https://mx.pinterest.com/pin/621496817363787151/

Mury Borj El Kebir w Houmt Souk

fuente: https://www.westend61.de/es

Synagoga Ghriba 

fuente: https://www.getyourguide.com

fuente. https://exploramum.com

fuente: https://www.tripadvisor.es/

Meczet Jemaâ Fadhloun.

                                                fuente. https://djerba.holiday 

fuente: https://lepetitjournal.com

                                             fuente: https://naturenews.africa/unesco

Podziemny meczet Sedouikech.

fuente: https://www.got2globe.com/

Krajobraz kulturowy Zagorochorii. Grecja 2023

Małe kamienne wioski, leżące daleko w górach w północno-zachodniej Grecji, znane jako Zagorachoria, wpisane są w wiejski krajobraz zachodnich stoków północnej części pasma górskiego Pindos. Wioski o tradycyjnej architekturze, przystosowanej do topografii górskiej, w charakterystyczny sposób skupione są wokół centralnie położonego placu, na którym rośnie platan, i otoczone świętymi lasami pielęgnowanymi przez miejscową ludność. 

fuente.https://www.muchbetteradventures.com/ 

fuente: https://whc.unesco.org/

45 wiosek łączyły górskie ścieżki i kamienne mosty aż do zbudowania asfaltowych szos w latach 50-tych. 

Zagori Central (Agios Minas, Ano Pedina, Aristi, Asprangeloi, Vitsa, Dikoryfo, Dilofo, Dipotamo, Elati, Elafotopos, Kaloutas, Kato Pedina, Manassis, Mesovouni, Monodendri

                                                          Aristi

fuente: https://www.idesignarch.com/

                                                             Vitsa

fuente: https://depositphotos.com/

                                                             Dilofo

fuente:https://www.bing.com/

                                                           Kaloutas

fuente: https://www.allovergreece.com/

Zagori Este (Agia Paraskevi, Anthrakitis, Greveniti, Demati, Doliani, Elatochori, Itea, Kavallari, Karyes, Kastanon, Makrino, Petra, Potamia, Tristeno, Flambourari)

                                                             Itea

                                                      Makrino

fuente. https://jp.pinterest.com/

                                                         Potamia

                                                                            fuente: https://nikana.gr/

                                                        Papigko

fuente: https://www.greece-is.com/5

Tymfi (Vradeto, Vrysochori, Iliochori, Kapesovo, Kipoi, Koukouli, Laista, Leptokarya, Negades, Skamneli, Tsepelovo, Frangades)

                                                     Vrysochori

fuente: https://epirusexplorer.com/

                                                         Iliochori

fuente: https://www.allovergreece.com

                                                           Vovousa

fuente. https://www.bing.com/

Pustynie turańskie z mroźnymi zimami. Kazachstan, Turkmenistan, Uzbekistan 2023

W skład dobra transgranicznego wchodzi 14 obszarów pustynnych w Azji środkowej, leżących w strefie umiarkowanej między Morzem Kaspijskim a wysokimi górami turańskimi. Panują tu ekstremalne warunki klimatyczne z mroźną zimą i gorącym latem. Świat roślin i zwierząt przystosowany do trudnych warunków jest niezwykle zróżnicowany. W pasie rozciągającym się ze wschodu na zachód na przestrzeni ponad 1500 km występuje znaczne zróżnicowanie ekosystemów pustynnych. Poszczególne części składowe dobra wzajemnie się dopełniają pod względem bioróżnorodności, typu pustyni i zachodzących tu procesów ekologicznych. 

fuente. https://www.mundandy.com

fuente: https://www.bing.com

fuente: https://iucn.org/news

 

Oś kosmologiczna Yogyakarty i jej zabytki. Indonezja 2023

Do 1755 r. miasto należało do sułtanatu Mataram, po jego podziale powstał m.in. sułtanat Yogyakarta[w innych językach, który później stał się protektoratem holenderskim. W czasie II wojny światowej pod okupacją japońską, w latach 1946–1950 pełniło czasowo funkcję stolicy Indonezji, gdyż Batawia była okupowana przez Holandię. 

Centralna oś Yogykarta została wytyczona w XVIII wieku przez sułtana Mangkubumi i do dziś pełni funkcje związane z rządzeniem i tradycjami kulturalnymi na Jawie. Oś północ-południe, licząca 6 km, łączy Wzgórze Merapi i Ocean Indyjski ze znajdującym się pośrodku pałacem Kraton. Na północy i na południu wzdłuż osi leżą emblematyczne obiekty powiązane ze sobą funkcjami obrzędowymi. Oś reprezentuje główne wierzenia o Wszechświecie obecne w kulturze Jawy, w tym wierzenia dotyczące cykli życia.

Najważniejszym zabytkiem jest Keraton lub Kraton, pałac sułtański zbudowany w latach 1755–1795 w Yogyakarcie, podczas panowania sułtana Hamengkubuwono I. Kompleks pałacowy składa się z komnat ceremonialnych, sali tronowej, meczetu, pawilonów dla gości. Znajdują się tu również koszary, odlewnie uzbrojenia i amunicji oraz dwa place defilad. Do dyspozycji rodziny królewskiej jest również rozległy ogród. Cały kompleks jest otoczony murem.

fuente. https://www.getyourguide.es/yogyakarta

fuente. https://authentic-indonesia.com/blog/

fuente. https://fadami.indozone.id/news

Zamek na wodzie Tamansari został zbudowany w 1758 roku jako ogród, mieszkały tu konkubiny sułtana. Leży w odległości 2 km. od pałacu Kraton.

fuente. https://www.istockphoto.com

fuente. https://villaborobudurresort.com
 

Sumur Gumuling leży w pobliżu  Tamansari. Jest to okrągły meczet z podziemnymi tunelami. 

fuente. https://www.tripadvisor.es

fuente.  https://www.tripadvisor.es

Wulkany i lasy Montagne Pelée i Pitons północnej Martyniki. Francja 2023

Montagne Pelée – drzemiący wulkan położony w północnej części wyspy. Wznosi się na wysokość 1397 m n.p.m. Nazwa wulkanu oznacza po francusku „łysa góra” i została nadana około 1635 r. przez pierwszych europejskich osadników, którzy mogli zaobserwować zniszczenia po niedawnej erupcji. Najbardziej znana erupcja wulkanu Pelée miała miejsce 8 maja 1902. Powstała wówczas lawina piroklastyczna zniszczyła całkowicie pobliskie miasto Saint-Pierre, powodując śmierć około 30 tys. osób. 

fuente. Volcan La Montagne Pelée |  Martinique Tour

fuente. Volcan La Montagne Pelée |  Martinique Tour

fuente. Montagne Pelée | La montagne Pelée est un volcan actif situé… | Flickr

Pitons du Carbet – pasmo górskie pochodzenia wulkanicznego, ciągnie się na przestrzeni 80 kilometrów w północno-centralnej części wyspy. Zbocza gór porośnięte są bujną roślinnością tropikalną. Poprowadzono tędy kilka szlaków turystycznych. Przez góry przebiega też szosa łącząca miasta Fort-de-France i Morne-Rouge. Szczyty te zaliczają się do najwyższych na wyspie, do pasma nie należy jednak najwyższa góra Martyniki Montagne Pelée.

fuente. Pitons du Carbet (massif de la Martinique) - Guide voyage

fuente. Création - Martinique Merveille du Monde

Na terenie seryjnego dobra występują gatunki zagrożone w skali światowej, zwłaszcza Allobates chalcopis, gatunek endemicznego płaza z rodziny Aromobatidae, Erytrolampus cursor, gatunek węża z rodziny połozowatych i kacyk kasztanowogłowy, endemiczny gatunek ptaka.

fuente. Allobate de Martinique | le site Internet de l'Observatoire Martiniquais de la Biodiversité

fuente. Oriole de la Martinique - Icterus bonana

Perskie karawanseraje. Iran 2023

Karawanseraje to przydrożne zajazdy, oferujące schronienie, wyżywienie i wodę karawanom, pielgrzymom i innym podróżnym. Przebieg dróg i usytuowanie karawanserajów zależały od dostępności wody, warunków  geograficznych i względów bezpieczeństwa. 54 karawanseraje wchodzące w skład dobra światowego dziedzictwa, to zaledwie niewielka część karawanserajów znajdujących się w Iranie przy dawnych szlakach. Są one rozsiane na obszarze tysięcy kilometrów i wzniesione w czasie kilku stuleci. 

fuente. Iran's Persian Caravanserai Recognized As UNESCO World Heritage

fuente: Pin en Here is IRAN

fuente: The Silk Route in Iran, an Eye-Opener!

Miejsca pamięci ludobójstwa: Nyamata, Murambi, Gisozi i Bisesero. Rwanda 2023

Masakra osób pochodzenia Tutsi została dokonana przez ekstremistów Hutu w Rwandzie w ciągu około 100 dni od 6 kwietnia do lipca 1994. Jej ofiarą padło, według szacunków, od 800 000 do 1 071 000 ludzi. Ludobójstwo to, wyróżniające się niespotykaną liczbą ludzi zamordowanych w tak krótkim czasie, stało się prawdopodobnie największą porażką ONZ w historii jej istnienia. Pamięć ludobójstwa i nienawiść etniczna rozlała się na obszar Kongo, wywołując pierwszą i drugą wojnę domową w Kongo. Wpłynęła też na rozwój wojny domowej w Burundi. W 1990 powołano bojówki pod nazwą Interahamwe („Walczący razem”) i Impuzamugambi („Mający wspólny cel”). Były to oddziały złożone głównie z młodzieży, w znacznym stopniu przestępców oskarżonych o rozmaite zbrodnie – od kradzieży po morderstwa. Oficjalnym zadaniem Interhamwe miało być w trakcie wojny domowej bronienie prezydenta i Kigali. Faktycznie były to jednostki, które w 1994 eksterminowały Tutsi. Wcześniej oddziały Interhamwe szkolone były przez Rwandyjską Armię, a także przez Francuzów Istnieją dowody, że ludobójstwo było dobrze zorganizowane. Liczebność bojówek Hutu wzrosła w tym czasie do 30 000 ludzi. Niektóre oddziały były wyposażone w karabiny AK-47 i granaty. Z Chin przywieziono kilkaset tysięcy maczet, zakupionych za 750 tysięcy dolarów, i rozdano je chłopom, pod przykrywką prac rolniczych. Właśnie od maczet zginęła większość ofiar.Skazany zbrodniarz wojenny, premier Jean Kambanda, zeznał, że ludobójstwo było otwarcie omawiane w dyskusjach parlamentarnych.

Ofiary ludobójstwa upamiętnia seryjne dobro składające się z czterech miejsc pamięci. Dwa z nich były sceną, na której rozegrał się akt masakry. Są to: kościół katolicki na wzgórzu Nyamata, wzniesiony w 1980 r. i technikum na wzgórzu Murambi, wybudowane w 1990 r.

fuente.https://www.viator.com/es-ES/tours/Kigali/Ntarama-and-Nyamata-Genocide-Memorial-Day-Tour/d22362-204636P6

fuente:https://www.viator.com/es-ES/tours/Kigali/Nyamata-and-Ntarama-Memorial-visit/d22362-102476P5

fuente. https://es.wikipedia.org/wiki/Centro_de_la_memoria_del_genocidio_Murambi

Na wzgórzu Gisozi w mieście Kigali, gdzie pochowanych zostało ponad 250 tys. osób, znajduje się pomnik zbudowany w 1999 r.

fuente: https://visitrwanda.com/interests/kigali-genocide-memorial/

Pomnik z 1998 r. na wzgórzu Biserero w Prowincji Zachodniej upamiętnia walki tych, którzy przed śmiercią stawiali opór swoim prześladowcom przez ponad dwa miesiące.

fuente. https://www.cipdh.gob.ar/memorias-situadas/lugar-de-memoria/memorial-del-genocidio-de-bisesero/