Obrzędy i obchody świąt Opis Wedy obejmują ogromny zbiór tekstów poezji
sanskryckiej, dialogu filozoficznego, mitu oraz rytualnych zaklęć.
Zostały napisane przez Aryjczyków w Indiach ponad 3500 lat temu. Uważane
przez Hindusów za podstawowe źródło wiedzy oraz za święte podstawy ich
religii, Wedy uosabiają jedną z najstarszych na świecie żywych tradycji
kulturowych. Nazwa Weda pochodzi z sanskryckiego słowa vid oznaczającego
wiedzę. Dziedzictwo wedyjskie obejmuje wiele tekstów i interpretacji
zebranych w cztery Wedy, powszechnie nazywane „Księgami wiedzy”, choć w
rzeczywistości przekazywane były ustnie. Rygweda jest antologią świętych
hymnów; Samaweda przedstawia muzyczne aranżacje hymnów z Rygwedy i
innych źródeł; Jadźurweda obfituje w modlitwy i formuły ofiarne używane
przez kapłanów, a Atharwaweda zawiera zaklęcia. Wedy ukazują również
historyczną panoramę hinduizmu i oferują wgląd w początki rozwoju kilku
fundamentalnych pojęć artystycznych, naukowych i filozoficznych, takich
jak np. pojęcie zera. Wyrażone w wytwornym języku wedyjskim, który
wywodzi się z klasycznego sanskrytu, wersy Wed były tradycyjnie
recytowane podczas świętych obrzędów i ceremonii oraz wypowiadane
codziennie w społecznościach wedyjskich. Mimo, że teksty te jako źródła
wiedzy zostały spisane piętnaście wieków temu, po dziś dzień
przekazywane są głównie ustnie. Nadzwyczajna wartość tradycji wedyjskiej
leży nie tylko w bogactwie treści literatury przekazywanej ustnie, ale
także w unikatowych technikach konserwacji tekstu, stosowanych przez
bramińskich kapłanów, dzięki którym dziedzictwo to udało się zachować w
stanie nienaruszonym przez ponad tysiąc lat. Aby mieć pewność, że dźwięk
każdego słowa pozostał niezmieniony, przyszłych artystów od dzieciństwa
kształci się w złożonych technikach recytacji. Te stare jak świat
techniki oparte są na akcentach tonicznych, na unikalnym sposobie
wymawiania każdej litery i na specyficznych konstrukcjach językowych.
Taniec chhau
Inspiruje się epizodami z epopei,
w tym Mahabharaty i Ramajany, lokalną kulturą i tematami
abstrakcyjnymi. Jego trzy odrębne style wywodzą się z trzech regionów:
Seraikella, Purulia i Mayurbhanj. W dwóch pierwszych przypadkach jest to
taniec z maskami. Taniec Ćhau jest sciśle związany z regionalnymi
świętami, zwłaszcza ze świętem wiosny, Chaitra Parva.
Wywodzi się zapewne z rodzimych form tańca i praktyk wojennych.
Słownictwo dotyczące ruchów tanecznych obejmuje techniki symulowania
walki, stylizowane naśladownictwo ptaków i zwierząt oraz codzienne
zajęcia domowe wiejskich kobiet. Nauka tańca Ćhau przeznaczona jest
wyłącznie dla mężczyzn pochodzących z rodzin artystów lub ze
społeczności lokalnych. Taniec wykonywany jest nocą na świeżym powietrzu
przy dźwiękach tradycyjnych i ludowych melodii granych na instrumentach
stroikowych, mohuri i shehnai. Rytm wybijany na
bębnach dominuje nad akompaniamentem muzycznym.
Śpiew i tańce ludowe społeczności Kalbelia w Radżastanie
Są wyrazem tradycyjnego trybu życia społeczności
Kalbelia. Jej przedstawiciele zajmujący się w przeszłości poskramianiem
węży wyrażają swoje dawne zajęcie poprzez muzykę i taniec, uzyskując
nowe i twórcze formy. Obecnie kobiety w długich czarnych spódnicach
tańczą i wirują, naśladując ruchy węża. Akompaniują im mężczyźni na
instrumencie perkusyjnym khandjari i na fujarce poongi,
której tradycyjnie używano podczas chwytania węży. Tancerki mają
tatuaże o tradycyjnych motywach, noszą biżuterię i stroje bogato
zdobione kawałkami lusterek oraz haftem wyszywanym srebrną nicią. Śpiew,
inspirowany mitologią, jest jednocześnie sposobem przekazywania wiedzy o
niej. Niektóre specjalne tradycyjne tańce są wykonywane z okazji Holi,
święta kolorów. Śpiew świadczy również o zdolnościach poetyckich
przedstawicieli społeczności Kalbelia, znanych z tego, że potrafią
spontanicznie układać słowa i improwizować muzykę podczas przedstawień.
Śpiewy i tańce przekazywane z pokolenia na pokolenie wpisują się w
tradycję ustną, która nie jest udokumentowana w żadnym opracowaniu czy
podręczniku.
Śpiew buddyjski w Ladakh
W klasztorach i wioskach regionu Ladakh buddyjscy lamowie recytują
święte teksty ilustrujące ducha, filozofię i nauki Buddy. W regionie
występują dwie postaci buddyzmu – mahayana i vajrayana. Działają tu
cztery duże sekty: Nyngma, Kagyund, Shakya i Geluk. Każda sekta
posługuje się kilkoma odmianami śpiewu, wykonywanego w czasie obrzędów,
związanych z cyklem życia i ważnymi dniami w kalendarzu buddyjskim i
prac rolnych. Śpiew ma umacniać stan ducha i morale narodu, przynosić
oczyszczenie i wewnętrzną równowagę, by odpędzić złe duchy lub pomóc
uzyskać błogosławieństwo różnych wcieleń Buddy, bodhisattwów, bóstw i
rinpoczów. Śpiew wykonywany jest zespołowo, w świątyni, w pozycji
siedzącej albo, z towarzyszeniem tańca, na dziedzińcu klasztoru lub
prywatnego domu. Mnisi noszą specjalne stroje i wykonują gesty rąk (mudras),
które wyobrażają boską istotę Buddy, a instrumenty takie jak dzwonki,
bębny, cymbały i trąbki nadają śpiewom rytm i melodyjność. Adepci uczą
się pod kierunkiem wymagających starszych mnichów, śpiewając święte
teksty tak długo, póki nie wyuczą się ich na pamięć.
Śpiew rytualny Sankirtan
Sankirtan– praktyka kultowa krysznaickiego ruchu religijnego bhakti, polegająca na zbiorowym (i najczęściej publicznym) śpiewaniu świętych imion boga. Szczególnie popularna w ruchu Hare Kryszna. Praktykowanie sankirtanu rozpoczął święty i reformator gaudija wisznuizmu – Ćajtanja Mahaprabhu w XVI wieku w Bengalu (Indie wschodnie). Współcześnie sankirtan jest propagowany na całym świecie przez Międzynarodowe Towarzystwo Świadomości Kryszny (ISKCON) i inne ruchy religijne wywodzące się z gaudija wisznuizmu. W ISKCON słowo sankirtan oznacza także rozpowszechnianie pism i książek lub wszelkiego rodzaju propagowanie religii.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz