Początki drzeworytu wiążą się z rozwojem druku
ksylograficznego w VII–VIII w.; z tego okresu pochodzi najstarszy drzeworyt
zawierający ilustrację tekstu sutry buddyjskiej, znaleziony 868 w
Dunhuangu (prow. Gansu). Przez stulecia drzeworyt jednobarwny służył do
ilustrowania książek. Wraz z wynalezieniem techniki drzeworytu barwnego
zaczęto go wykorzystywać do reprodukcji dzieł malarskich.
Powstały liczne wzorniki malarstwa, np. słynny zbiór drzeworytów Traktat o malarstwie i kaligrafii z Gabinetu Dziesięciu Bambusów (1643–1701) i podręcznik do nauki malarstwa Podręcznik malarstwa z Ogrodu Ziarna Gorczycy (1679).
Chińska technika drzeworytu barwnego jest odmienna od europejskiego, w której
wykonuje się oddzielne matryce dla każdego koloru; w d.ch. elementy w
jednym kolorze mocuje się na płycie, po czym w określonej kolejności
odbija. Drzeworyty znalazły zastosowanie jako ilustracje m.in. w
książkach nauk., kalendarzach, a także popularnych chińskich powieściach. W
XIX w. . stał się popularnym gatunkiem sztuki lud. — tą techniką
tworzono np. obrazki noworoczne (nian hua).
Kaligrafia
Historia pisma chińskiego, w tym tworzenia ozdobnych napisów, sięga czasów dynastii Shang, ale wczesne typy pisma jak np. pismo małopieczęciowe
były dość trudne do pisania; podobnie, wczesne materiały piśmiennicze,
jak listewki bambusowe, bardzo ograniczały piszących. Rozpowszechnianie
się za czasów dynastii Han papieru i pędzla jako narzędzi pisarskich oraz opracowanie „miękkiego” i łatwego w zapisie pisma kancelaryjnego lishu, umożliwiło rozwój kaligrafii jako samodzielnej sztuki.
Najstarszym pismem jest pismo kancelaryjne Lishu. którego początki datuje się na V–III w. p.n.e. Było ono popularne w użyciu nieoficjalnym. Z czasem również urzędnicy
docenili, że kreślenie znaków pisma kancelaryjnego jest mniej
pracochłonne, niż w przypadku znaków pisma małopieczęciowego.
Pismo wielkopieczęciowe było używane za czasów dynastii Zhou, w XII-III w p.n.e.
Pismo wzorcowe wyparło kancelaryjne, bo jest łatwiejsze do kreślenia, a
jego znaki są bardziej czytelne i dostosowane do kreślenia przy użyciu pędzla i papieru. Charakterystyczną cechą tego stylu są szerokie wykończenia kresek, które styl ten zawdzięcza użyciu papieru i tuszu. Pismo to jest używane także w Korei Południowej (jako Hancha) oraz Japonii (Kanji), gdzie jest znane pod nazwą kaisho. Używane na Tajwanie znaki alfabetu Zhuyin również są pisane w stylu wzorcowym.
Pismo bieżące (xingshu) wywodzi się z pisma kancelaryjnego,
charakteryzuje się uproszczeniem formy i łączeniem osobnych kresek w
całości wykonywane jednym pociągnięciem pędzla. Używane jest do sporządzania notatek i jako podstawowe pismo
odręczne, a także jako styl kaligraficzny. Pismo bieżące, ze względu na
przyspieszenie pisania i upraszczanie znaków, można uznać za krok w
kierunku stworzenia stenografii chińskiej. Podobną funkcję pełniło również pismo trawiaste, które było jeszcze bardziej uproszczone.
Pismo trawiaste powstało w celu przyspieszenia i ułatwienia kreślenia znaków. Jej
największym mankamentem jest nieczytelność, z którą borykają się nawet
sami Chińczycy i Japończycy, bo styl ten przyjął się również w Japonii do kreślenia m.in. kanji. Pojawiło się w Chinach za czasów Dynastii Han jako odmiana pisma kancelaryjnego.
Naprawdę świetnie napisane. Pozdrawiam.
OdpowiedzUsuńTen komentarz został usunięty przez administratora bloga.
OdpowiedzUsuń