Lewocza leży na wysokości 570 m n.p.m. w Kotlinie Hornadzkiej, u południowych podnóży Gór Lewockich, nad rzeczką Levočsky potok. w historycznym regionie Spisz. Ślady osadnictwa w okolicach miasta pochodzą z epoki kamienia. Pierwsze – słowiańskie – osady w miejscu dzisiejszej Lewoczy powstały jeszcze przed XII wiekiem, co wiadomo stąd, że już wtedy handlowały z Krakowem, miastami Hanzy i Wenecją. W połowie XII w. król węgierski Gejza II osiedlił w tym rejonie osadników niemieckich, głównie z Saksonii. Lewocza obfituje w zabytki. W całości jest zachowane jej stare miasto na
planie nieregularnego owalu, otoczone murami obronnymi. Zwraca uwagę
dobrze zachowana siatka ulic z wielkim, prostokątnym rynkiem o stosunku
długości boków 3:1 – jednym z większych w tej części Europy (dziś główny
Plac Mistrza Pawła, słow. Námestie Majstra Pavla).
Ratusz, pierwotnie gotycki, z końca XV w., w postaci obecnej późnorenesansowy z XVI/XVII w.
Brama Koszycka wchodząca w skład murów miejskich
W otoczeniu rynku znajduje się ok. 60 domów, należących niegdyś do bogatych kupców.
Poza rynkiem wznosi się ok. 200 kolejnych domów, często w złym stanie,
częściowo całkowicie zrekonstruowanych (poczynając od ok. połowy lat 90.
XX w.), w tym oryginalne małe domki dawnej biedoty lewockiej przy
ulicach Małej, Różowej i Žiackiej.
Zamek Spiski, z przełomu XI i XII wieku, jest zaliczany do największych tego typu w środkowej Europie, cały kompleks zamkowy zajmuje powierzchnię ok. 4 ha.
Obecnie większość zamku jest zrujnowana, część murów obronnych została
odbudowana współcześnie. Zamek położony jest na na terenie Żehry (Žehra), która należy do najstarszych miejscowości na Spiszu.
Spiskie Podgrodzie po raz pierwszy zostało wzmiankowane w 1249, prawa miejskie otrzymało w roku 1271. Jak wskazuje nazwa, było osadą na podgrodziu Zamku Spiskiego, w następnych wiekach rozwijało się niezależnie od niego. Pohradie jest najstarszą osadą niemiecką na Spiszu, założoną przez Sasów w XII w.
Spiska Kapituła to siedziba biskupów Spiszu, do 1948 samodzielne miasteczko warowne; obecnie dzielnica miasta Spiskie Podgrodzie. Pierwszy ośrodek religijny mógł istnieć na wzgórzu już w czasach Państwa wielkomorawskiego.
W XII wieku wraz z węgierską kolonizacją pojawiają się pierwsze
wzmianki o miejscowym kościele św. Marcina, który od XIII wieku stał się
siedzibą opactwa, kapituły
i ważnym ośrodkiem religijnym na całym Spiszu. Pierwsze obwarowania pojawiły się w XIV wieku, solidniejsze; które dotrwały do czasów współczesnych, pochodzą z lat 1662 - 1665. Wtedy też miejscowość otrzymała prawa miejskie. W 1776 utworzono w Spiskiej Kapitule biskupstwo spiskie.
Żehra położona jest 5 kilometrów na południowy wschód od Spiskiego Podgrodzia. Założono ją w 1245 jako rolniczą wieś Zamku Spiskiego, jest jedną z najstarszych miejscowości w tym rejonie.
Najcenniejszym obiektem jest gotycki kościół św. Ducha z XIII w.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz