Tradycyjny dwukołowy wóz zaprzężony w woły, czyli carreta, to
wytwór słynnego kostarykańskiego rzemiosła. Od połowy XIX wieku wozy
takie używane były do transportowania ziaren kawy z położonej w centrum
kraju doliny, przez góry, do Puntarenas na wybrzeżu Pacyfiku. Podróż
zajmowała od dziesięciu do piętnastu dni. Dwukółki poruszały się na
bezszprychowych kołach, będących formą pośrednią pomiędzy kołem
tarczowym wymyślonym przez Azteków a kołem szprychowym przywiezionym do
Ameryki Łacińskiej przez hiszpańskich kolonizatorów. Koła bezszprychowe,
nieutykające w błocie, pozwalały na sprawne poruszanie się po lokalnych
drogach. Dla wielu rodzin dwukółki ciągnione przez woły były jedynym
środkiem transportu i jednocześnie wyznacznikiem statusu społecznego.
Tradycja malowania i zdobienia wozów sięga przełomu XIX i XX wieku.
Początkowo każdy region Kostaryki miał swój własny oryginalny styl
zdobienia kół, pozwalający na łatwą identyfikację miejsca produkcji
danego pojazdu. Z początkiem XX wieku, obok wzorów spiczastych gwiazd,
na kołach zaczęły pojawiać się także rysunki kwiatów, twarzy i
miniaturowych krajobrazów. Do dziś, w organizowanym co roku konkursie
nagradzany jest najbardziej twórczy artysta reprezentujący tę tradycję.
Wozy konstruowane są w taki sposób, by w czasie jazdy każdy z nich
wydawał sobie tylko właściwy „śpiew” - dźwięk powstający w wyniku
uderzeń metalowej obręczy w piastę koła, kiedy wóz toczy się po drodze.
Kiedy dwukółki stały się symbolem statusu i przedmiotem dumy
właścicieli, zaczęto przywiązywać większą wagę do ich konstrukcji i do
wyboru odpowiedniej jakości drewna, pozwalającego uzyskać najlepszy
dźwięk. Wytwarzane dzisiaj kolorowe, bogato zdobione carretas nie
przypominają pierwotnych, grubociosanych, prostokątnych pojazdów,
oplecionych trzciną i nakrytych płachtami niewyprawionej skóry. Chociaż w
większości rejonów Kostaryki wozy ciągnięte przez woły zostały wyparte
przez ciężarówki i kolej, carretas pozostają symbolem historii Kostaryki, z dumą prezentowanym podczas parad i uroczystości, zarówno świeckich jak religijnych.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz