Lista światowego dziedzictwa, jest to spis obiektów objętych szczególną ochroną międzynarodowej organizacji UNESCO (Organizacja Narodów Zjednoczonych do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury), ze względu na ich unikatową wartość kulturową bądź przyrodniczą dla ludzkości.
Chcę Wam pokazać te wspaniałe miejsca i zapewnić, że te mniej znane również zachwycą Was swoją niezwykłością.

23 maj 2016

Neolityczne stanowiska archeologiczne na Orkadach. Wielka Brytania 1999

Orkady to archipelag na północ od wybrzeży Szkocji, na granicy Morza Północnego i otwartego Oceanu Atlantyckiego. W jego skład wchodzi 67 wysp o łącznej powierzchni 990 km². W IX wieku Orkady zostały skolonizowane przez Normanów i jako hrabstwo pod władzą jarla podległe królom Norwegii. W 1472 r. zostały włączone do Szkocji. 

Osada Skara Brae składa się z 8 kamiennych domostw, które były w neolicie połączone kamiennymi tunelami (obecnie odsłonięte przejścia). Każde z domostw ma ok. 40 m², z dużą izbą (o przekątnej od 4,5 do 6 m) mającą pośrodku kamienne palenisko. W niektórych od głównej izby odchodziły jeszcze boczne alkowy. Umeblowanie izb zrobione było z kamienia. W plan architektoniczny miasteczka był nawet włączony prymitywny system kanalizacji. Ocenia się, że osiedle było zamieszkane od ok. 3100 roku p.n.e. przez blisko 600 lat, później na skutek zmian klimatu, zostało ono porzucone przez swoich mieszkańców. W tym samym czasie nad Morzem Śródziemnym powstały bardziej zaawansowane osady czy miasta, jak Los Millares (Hiszpania) i Lerna (Grecja).

                                                               foto: Eva Freude

                                                              

                                                                   foto: James Offer


                                                                 foto: David Copeland


                                                             foto: Martyn Jenkins


                                                              foto: treefell


                                                                foto: floato


                                                          foto: David Copeland

Megality ze Stenness znajdują się na wyspie Mainland, największej w archipelagu Orkadów, w pobliżu małej wioski Stenness. Położone są na południowym cyplu oddzielającym jezioro Loch of Stenness od Loch of Harray. Ich lokalna nazwa stane-is wywodzi się z języka staronordyckiego i oznacza kamienny przylądek. Na północnym zachodzie w odległości 1,2 km od nich, leży neolityczny kamienny krąg Ring of Brodgar. W tej samej odległości na wschodzie znajduje się z kolei kamienny kopiec Maes Howe. Ponieważ w okolicy jest jeszcze kilka innych neolitycznych kamieni, to sugeruje, że obszar ten miał szczególne znaczenie. Megality są dość wąskimi kamieniami o grubości około 300 mm z ostro zakończonymi, ukośnymi wierzchołkami. Cztery z nich o wysokości około 5 m tworzyło pierwotnie kamienny krąg złożony z dwunastu kamieni o średnicy 32 m, który otaczał rów i wał ziemi. Po jego północnej stronie znajdowała się kamienna grobla prowadząca do neolitycznej osady Barnhouse, która przylegała do jeziora Loch of Harray. W centrum kręgu, gdzie usytuowane były mniejsze kamienie odnaleziono skremowane kości zwierząt, węgiel drzewny oraz ceramikę. Podobne „palenisko” odkryto również w Barnhouse. Poza kręgiem znajduje się wysoki na 5,6 m pojedynczy kamień. Przeprowadzone w latach 30. XX wieku badania wykazały, że obok niego stał jeszcze co najmniej jeden kamień, którego dziś nie ma. Na podstawie datowania radiowęglowego oszacowano, że wznoszenie megalitów rozpoczęło się około 3100 p.n.e.

                                                            foto: Paul Bevan

Barnhouse
                                                               foto: Martyn Jenkins 

Maes Howe to  neolityczny kurhan z komorą grobową, do której prowadzi kilkumetrowe wąskie przejście, jego średnica wynosi 35 m, a wysokość 7 m. Został zbudowany ok. 5000 lat temu, zatem jeszcze przed powstaniem piramid egipskich. Jest najwspanialszym przykładem grobowca komorowego w północno-zachodniej Europie, jednocześnie zachowując unikatowy, nigdzie indziej niespotykany typ budowy. W XII w. wikingowie włamali się do grobowca w poszukiwaniu skarbu (lub też przypadkowo, strop zawalił się pod ich ciężarem) i pozostawili po sobie liczne (największe nagromadzenie napisów runicznych w jednym miejscu na świecie) runy, wygrawerowane na blokach skalnych wewnątrz grobowca. Runy bardzo dobrze się zachowały i można je podziwiać do dziś.

                                                            foto: Martyn Jenkins


                                                               foto: Martyn Jenkins

Ring of Brodgar to jeden z największych kręgów kamiennych w Wielkiej Brytanii. Do dziś zachowało się jedynie 27 spośród 60 kamieni, które tworzyły krąg. Najwyższy spośród nich mierzy 4,7 m, a najniższy 2,1 m. Na wielu kamieniach można dojrzeć inskrypcje wraz z datami, np. z XVII w. Wiek monumentu nie jest dokładnie znany, ponieważ dokładne badania archeologicznie nie były nigdy przeprowadzane. Uważa się, że został on zbudowany między 2500 a 2000 r. p.n.e.

                                                            foto: Albert Valls Rovira

                                                               foto: Pigalle

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz